Bert van Marwijk

Bert van Marwijk is een Nederlandse voetbaltrainer. De voormalig profvoetballer was eindverantwoordelijke bij teams als Feyenoord, Borussia Dortmund en het Nederlands elftal.

  • Van Marwijk was trainer van Fortuna Sittard, Feyenoord, Borussia Dortmund en Hamburger SV
  • In 2002 leidde de Deventenaar de Rotterdammers naar de UEFA Cup-winst
  • Hij was bondscoach van Nederland, Saudi-Arabië, Australië en de Verenigde Arabische Emiraten
  • Van Marwijk verloor in 2010 de WK-finale tegen Spanje (met Oranje)
  • Als voetballer speelde hij één interland voor het Nederlands elftal

Lambertus (‘Bert’) van Marwijk zag op 19 mei 1952 het levenslicht in Deventer. Hij is getrouwd met zijn jeugdliefde Marian. Zijn dochter Andra heeft een relatie met oud-international Mark van Bommel. Van Marwijk is de opa van zowel Ruben, Thomas als Renée van Bommel.

Voetbalcarrière

Van Marwijk begon zijn voetbalcarrière bij amateurvereniging VV Activia uit Twello. Op negenjarige leftijd kwam hij terecht in de jeugdopleiding van Go Ahead Eagles, dat hem op zesjarige leeftijd nog had afgewezen. In zijn geboortestad speelde Van Marwijk nog even samen met Johan Derksen. “Een goede voetballer, maar vertrok al snel. Vanwege mij. Daardoor had hij geen kans, dacht hij”, vertelde hij in 2022 aan het Algemeen Dagblad.

Doorbraak bij Go Ahead

Trainers voorspelden een ‘veelbelovende carrière’ voor Van Marwijk. Als klassieke linksbuiten werd hij zelfs vergeleken met Johan Cruijff, maar dat noemde de Deventenaar zelf ‘onterecht’. Van Marwijk debuteerde op 17 oktober 1970 in de bekerwedstrijd tegen Veendam (9-2 overwinning) als invaller voor Gerrie de Winkel. Hij trad daarmee in de voetsporen van zijn oom Bertus van Assen.

Bij Go Ahead Eagles debuteerde Van Marwijk onder leiding van Barry Hughes. Tussen 1970 en 1975 speelde hij meer dan 150 wedstrijden in het shirt van de Deventenaren, maar de definitieve doorbraak bleef uit. “Ik had gewoon geen kruisband meer”, zo verklaarde Van Marwijk in het reeds aangehaalde AD-artikel. “Wat ik al zei: ik was een echte linksbuiten. Die het liefst buitenom ging. Omdat ik al een paar keer door mijn knie was gegaan, kon ik die beweging echter niet meer maken. Alleen, dat durfde ik tegen niemand te zeggen. Bang dat ze me zouden afkeuren.”

Drie jaar AZ

Al op zijn negentiende onderging Van Marwijk een operatie aan zijn meniscus. Vanaf dat moment werd hij gehinderd door knieproblemen, maar alsnog maakte de aanvaller verschillende transfers. In 1975 verliet hij Go Ahead Eagles om aan de slag te gaan bij AZ. Van Marwijk speelde drie seizoenen voor de club uit Alkmaar en veroverde in zijn laatste seizoen de KNVB Beker ten koste van Ajax (1-0).

Smaakmaker bij MVV

Van Marwijk vertrok in 1978 naar Limburg om zich te vestigen bij MVV Maastricht. In zijn tweede seizoen kwam de vleugelaanvaller maar sporadisch in actie, maar in de meeste seizoenen tikte hij ondanks zijn knieproblemen minimaal de dertig competitiewedstrijden aan.

Als MVV-aanvaller speelde Van Marwijk twee seizoenen in de Eerste Divisie. Op het tweede niveau van Nederland toonde de vleugelaanvaller zich opvallend productief, met vijftien treffers in het seizoen 1983-1984 als hoogtepunt. Hij had daarmee een groot aandeel in het kampioenschap en de promotie van MVV.

De laatste jaren als prof

Van Marwijk speelde in zijn voorlaatste seizoen (1986–1987) voor Fortuna Sittard, maar overtuigen kon hij inmiddels niet meer. De aanvaller vertrok in 1987 om zich voor één jaar aan te sluiten bij FC Assent, dat in 1988 fuseerde met KFC Diest.

PeriodeClub
1969-1975Go Ahead Eagles
1975-1978AZ
1978-1986MVV Maastricht
1986-1987Fortuna Sittard
1987-1988FC Assent

Interlandcarrière

Als speler van Go Ahead Eagles werd Van Marwijk in 1975 toegevoegd aan de selectie van het Nederlands elftal. Op 30 mei van dat jaar liet bondscoach George Knobel hem opdraven in de vriendschappelijke wedstrijd tegen Joegoslavië. In Belgrado startte Van Marwijk in de basis bij Oranje, dat een 3-0 nederlaag leed. De debutant werd in de rust bij een 2-0 achterstand vervangen door Nico Jansen van FC Amsterdam.

Na de wedstrijd tegen Joegoslavië werd Van Marwijk niet meer geselecteerd voor het Nederlands elftal.


Trainerscarrière

Gedurende zijn voetbalcarrière zette Van Marwijk al zijn eerste stappen als trainer. In zijn tijd bij MVV Maastricht kreeg hij de mogelijkheid om tussen 1982 en 1986 de jeugd van de Limburgse club te trainen. Tussen 1986 en 1990 leidde Van Marwijk de jeugd van SV Meerssen, waar hij tussen 1995 en 1998 als hoofdtrainer aan het roer stond. Tussendoor mocht de Deventenaar ook leiding geven aan het Belgische FC Herderen (1990-1991) en RKVCL Limmel (1991-1995).

Glorietijd met Fortuna Sittard

Als trainer van SV Meerssen werd Van Marwijk ontdekt door Fortuna Sittard. In het seizoen 1997-1998 debuteerde hij als trainer in het betaald voetbal en prompt evenaarde hij de hoogste Eredivisie-klassering ooit in de clubgeschiedenis (zevende). In de daaropvolgende seizoenen eindigde Fortuna met een tiende en twaalfde plaats keurig in de middenmoot. Het team uit Sittard stuntte in 1999 door PSV uit het bekertoernooi te knikkeren, maar verloor vervolgens de finale van Ajax (0-2).

Onder Van Marwijk ontwikkelden verschillende spelers zich stormachtig. Het beste voorbeeld is zijn schoonzoon Mark van Bommel, die na Fortuna Sittard uitgroeide tot Oranje-international en bij verschillende Europese topclubs speelden. Wilfred Bouma en Kevin Hofland haalden op hun beurt de vaderlandse top. Andere bekende namen uit die periode zijn onder meer Ronald Hamming en Regillio Simons, de vader van Xavi Simons.

UEFA Cup-winnaar met Feyenoord

Het sportieve succes van Fortuna Sittard bleef niet onopgemerkt. Niet alleen maakten verschillende spelers een transfer naar een topclub, maar ook Van Marwijk verzilverde zijn prestaties door in 2000 Leo Beenhakker op te volgen als hoofdtrainer van Feyenoord. In zijn debuutseizoen slaagde de Rotterdamse club er nog niet in om Europees succes te boeken, maar met een tweede plaats in de Eredivisie en een kwartfinaleplaats in de KNVB Beker kon hij terugkijken op een acceptabel eerste jaar.

In de zomer van 2001 werd de selectie van Feyenoord op verschillende posities versterkt. Zo kwam Robin van Persie door vanuit de jeugdopleiding en met Pierre van Hooijdonk werd er een extra klasbak aangetrokken voor de voorhoede. In de Champions League kon het elftal van Van Marwijk in het seizoen 2001-2002 weinig potten breken, maar als nummer drie van de groepsfase mocht men wel toetreden tot de UEFA Cup. Feyenoord klopte achtereenvolgens SC Freiburg, Glasgow Rangers, PSV en Internazionale. Uitgerekend in de eigen Kuip mocht men vervolgens de finale spelen tegen Borussia Dortmund. Van Hooijdonk (tweemaal) en Jon Dahl Tomasson zorgden voor de eerste Europese prijs sinds 1974.

Met de UEFA Cup-bokaal van 2002 (Pro Shots)

Feyenoord mocht als UEFA Cup-winnaar in de zomer van 2002 strijden om de Europese Supercup. Van Hooijdonk scoorde tegen Real Madrid wéér met een vrije trap, maar hij kon een 1-3 nederlaag niet voorkomen. Onder diens leiding slaagde de Rotterdamse formatie er niet meer in om grote successen te behalen. Feyenoord eindigde tussen 2002 en 2004 telkens als derde, waar in 2003 de bekerfinale verloren ging door toedoen van FC Utrecht (1-4). In Europees verband bleef een herhaling van 2002 ver weg.

Weinig succes in Dortmund

Het dienstverband tussen Feyenoord en Van Marwijk bleef beperkt tot vier seizoenen. In de zomer van 2004 maakte hij uitgerekend de overstap naar het Duitse Borussia Dortmund, de tegenstander van de UEFA Cup-finale van twee jaar eerder. Kort na diens aantreden werd duidelijk dat BVB met grote financiële problemen kampte en daardoor niet in staat was om een serieuze kwaliteitsinjectie tot stand te brengen. Dit had logischerwijs gevolgen voor de prestaties onder Van Marwijk.

In de seizoenen 2004-2005 en 2005-2006 bleef Borussia Dortmund steken op een zevende plaats in de Bundesliga. Het uitblijven van Europees voetbal werd hem in deze periode niet fataal, maar ook in zijn derde seizoen lukte het niet om de schwung in het elftal te krijgen. Op 18 december werd de samenwerking na bijna tweeënhalf jaar stopgezet door de clubleiding.

Terug bij Feyenoord

Van Marwijk keerde een half jaar na zijn ontslag in Dortmund terug in het voetbal. De trainer ondertekende een tweejarig contract bij Feyenoord, dat met spelers als Giovanni van Bronckhorst en Roy Makaay wel in staat bleek om een kwaliteitsinjectie te realiseren. Halverwege het seizoen gingen zijn manschappen samen met PSV aan kop in de Eredivisie, maar in de tweede seizoenshelft viel het elftal ver terug. Van Marwijk moest genoegen nemen met een teleurstellende zesde plaats.

Zijn terugkeer bij Feyenoord ging ondanks de teleurstellende Eredivisie-prestaties gepaard met een glimlach. De Rotterdammers bereikten de bekerfinale en rekende hierin af met Roda JC (2-0). Het betrof de eerste prijs voor Feyenoord sinds de UEFA Cup van 2002. Van Marwijk besloot zijn tweede contractjaar niet uit te dienen na door de KNVB te zijn benaderd om bondscoach te worden van het Nederlands elftal. Hij werd daarmee de opvolger van Marco van Basten, die op zijn beurt voor Ajax koos.

WK-finale met Nederland

Van Marwijk probeerde meteen zijn stempel te drukken op het Nederlands elftal. Ruud van Nistelrooij besloot een punt te zetten achter zijn interlandcarrière, maar zijn schoonzoon Mark van Bommel keerde na een conflict met Van Basten wel weer terug in de selectie. Met een 1-1 gelijkspel tegen Rusland en een 1-2 nederlaag tegen Australië beloofden de oefeninterlands weinig goeds, maar in de EK-kwalificatiefase bleef zijn keurkorps schadevrij door alle acht wedstrijden winnend af te sluiten.

Nederland overleefde in 2010 de groepsfase van het WK door zowel Denemarken, Japan als Kameroen te verslaan. In de knock-outfase rekende men eveneens af met Slowakije, Brazilië en Uruguay. Vooral de schitterende uithaal van linksback Giovanni van Bronckhorst in de halve finale groeide uit tot een iconisch moment. Arjen Robben had het toernooi nóg meer glans kunnen geven, maar faalde één-op-één met de Spaanse doelman Iker Casillas. In de verlenging greep Spanje de wereldtitel dankzij een treffer van Andrés Iniesta (0-1).

Ondanks de verloren WK-finale besloot Nederland een huldiging te organiseren. Ondanks de feestelijkheden in eigen land bleef de pijn groot. “Wel of geen wereldkampioen door een teen. Dat is heel erg bitter. We waren er zó dicht bij. Hoe langer het geleden is, des te groter de pijn”, verklaarde Van Marwijk jaren later tegenover RTV Oost. Enkele maanden na de finale begon alweer de cyclus voor de EK-kwalificatie. Nederland bereikte mede dankzij een 11-0 zege op San Marino het eindtoernooi en steeg tijdelijk naar de koppositie op de FIFA-ranking.

Het EK van 2012 verliep teleurstellend voor het Nederlands elftal. Zijn team werd al in de groepsfase uitgeschakeld door nederlagen tegen Denemarken, Duitsland en Portugal. Van Marwijk had in december 2011 nog ‘ja’ gezegd tegen een contract tot de zomer van 2016, maar diende op 17 juni 2012 zijn ontslag in. Louis van Gaal volgde hem op als bondscoach.

Kort HSV-verblijf

Ruim een jaar na zijn abrupte vertrek bij de KNVB keerde Van Marwijk pas terug als trainer. Hij werd eind september 2013 aangesteld als nieuwe hoofdtrainer van Hamburger SV, dat op dat moment zestiende stond in de Duitse Bundesliga. Met vijf punten uit zijn eerste drie wedstrijden, waaronder een 5-0 overwinning bij 1. FC Nürnberg, beleefde zijn formatie een prima start. Na deze reeks stortte HSV opnieuw in. Van Marwijk werd na 143 dagen en zeventien wedstrijden (tien nederlagen) alweer ontslagen.

Bondscoach van Saudi-Arabië

In augustus 2015 vertrok Van Marwijk naar het Midden-Oosten om bondscoach te worden van Saudi-Arabië. In Voetbal Inside sprak Johan Derksen schande van diens beslissing om ‘ordinair poen’ binnen te halen. “En dat in een land waar om de twee dagen iemand de doodstraf krijgt”, aldus diens voormalig teamgenoot uit de Go Ahead-opleiding. “Bert en zijn schoonzoon zullen toch ook al die misstanden zien op tv. Dan moet je toch beseffen dat dit een land is waar je niet kunt of moet willen leven.”

Van Marwijk liet zich niet weerhouden om samen met Van Bommel aan de slag te gaan in Saudi-Arabië. Met elf overwinningen, vier gelijke spelen en slechts drie nederlagen presteerde de bondscoach prima. Zijn team kwalificeerde zich zelfs voor het WK in Rusland, maar de Nederlandse staf stapte op na een conflict met de voetbalbond (SAFF) over een nieuw contract.

WK-deelname met Australië

Ondanks zijn vertrek bij Saudi-Arabië mocht Van Marwijk als bondscoach afreizen naar het WK van 2018. Met Van Bommel aan zijn zijde werd hij ditmaal aangesteld bij Australië. Het bleek geen groot succes. The Socceroos verweerden zich kranig in de eerste groepswedstrijd tegen Frankrijk, maar verloren uiteindelijk met 2-1 van de latere wereldkampioen. Tegen Denemarken werd een acceptabel punt behaald (1-1) alvorens Peru zijn team de nekslag toebracht (0-2). Australië werd met één punt al in de groepsfase uitgeschakeld.

Terugkeer naar Midden-Oosten

Van Marwijk keerde in 2019 terug naar het Midden-Oosten. Hij werd in maart van dat jaar aangesteld als bondscoach van de Verenigde Arabische Emiraten, maar bijna zes maanden later werd de Nederlander ontslagen vanwege tegenvallende resultaten. Van Marwijk, die zijn schoonzoon Van Bommel ondersteunde tijdens diens periode als PSV-trainer, keerde in december 2020 plotseling terug. Na het mislopen van een ticket voor het WK werd hij in februari 2022 opnieuw ontslagen.

In de zomer van 2022 werd Van Marwijk aangesteld als zogeheten ‘leercoach’ van MVV Maastricht. Bij de Limburgse club stonden op dat moment Ruben en Thomas van Bommel onder contract.

PeriodeTeamFunctie
1982-1986MVV MaastrichtJeugdtrainer
1986-1990SV MeerssenJeugdtrainer
1990-1991FC HerderenHoofdtrainer
1991-1995RKVC LimmenHoofdtrainer
1995-1998SV MeerssenHoofdtrainer
1997-2000Fortuna SittardHoofdtrainer
2000-2004FeyenoordHoofdtrainer
2004-2006Borussia DortmundHoofdtrainer
2007-2008FeyenoordHoofdtrainer
2008-2012NederlandBondscoach
2013-2014Hamburger SVHoofdtrainer
2015-2017Saudi-ArabiëBondscoach
2018AustraliëBondscoach
2018-2019PSVAdviseur
2019Verenigde Arabische EmiratenBondscoach
2020-2022Verenigde Arabische EmiratenBondscoach
2022-hedenMVV MaastrichtLeercoach/adviseur

Laatste update: 21 november 2023

Wat kost gokken jou? Stop op tijd | 18+ | loketkansspel.nl | Gokken kan verslavend zijn, deel deze inhoud niet met minderjarigen | Algemene voorwaarden zijn van toepassing | #Advertentie