Ajax-droom in duigen

Het wordt volgens De Telegraaf een drukke transferwinter bij Ajax. De Amsterdammers zouden zich op vijf posities willen versterken. De stroeve eerste seizoenshelft is daar een reden voor, maar ook het mogelijke vertrek van nóg meer basisspelers zorgen voor die ambities. De belangrijkste targets hebben echter één ding gemeen.

Het kwam bij Ajax de afgelopen niet vaak voor dat spelers, staf, bestuur én supporters snakten naar een interlandbreak. Het winter WK in Qatar kwam voor Ajax als een geschenk van boven. Het piepte in de  spelersgroep. Het kraakte op het veld. Het regende excuses en aan het einde van de eerste veertien wedstrijden van het seizoen werd een ploeg met meer mutaties in de selectie de winterkampioen van de Eredivisie. Vijf aankopen moeten dat goedmaken – of gaan ervoor zorgen dat Schreuder na ‘veel basisspelers verloren’ de ook immer bekende ‘we moeten veel nieuwe mensen inpassen’ van stal kan halen.

Ajax

Het proces dat leidde tot de eerste seizoenshelft, begon op het moment dat Manchester United zich meldde voor Erik ten Hag. De Tukker speelde het beleefdheidsspel. Hij leidde Ajax naar de vierde landstitel op rij. Sprak ondertussen zijn al uitgedokterde plan hoe Manchester United terug aan de Engelse en Europese top te krijgen. Het moment dat iemand in de bestuurskamer riep “Misschien moeten we Alfred even bellen” is ook het moment dat de Ajax-dromen van dit seizoen al in duigen vielen. Ver voordat de puntverliespolonaise begon.

In diezelfde bestuurskamer werden er afgelopen zomer transferbeslissingen gemaakt die meer  vraag- dan uitroeptekens heeft opgeleverd. Aan de ene kant is het positief dat een negentienjarige aankoop van vijf miljoen  euro zich niet meteen in de basis bij Ajax speelt. De andere kant van die medaille laat zien dat de Amsterdammers, zelfs met vijf aankopen, een alles behalve uitgebalanceerde spelersgroep hebben. Dat de duurste transfer in de historie van Ajax daar symbool voor staat, laat de beslissingsvorming bij die transfers van afgelopen zomer aardig zien.

Je bent technisch manager van Ajax, kijkt naar het selectie-overzicht, ziet de statistieken van Dusan Tadic als linksbuiten en denkt: we gaan dik 30 miljoen euro neertellen voor een speler die ook het liefst op die positie speelt.

Met andere woorden: de plattelandsmentaliteit die eerst zo geprezen werd bij de Amsterdammers, is volledig omgeploegd.

Hakim Ziyech 

Om in de tweede seizoenshelft wel te kunnen oogsten van de aankopen, kiezen de Amsterdammers voor een andere route dan in de zomer. Destijds werd er nog gekozen voor dure Engelse talenten (Calvin Bassey, red.) en Europese buitenkansjes, zoals Ahmetcan Kaplan en Francesco Conceição. De afgelopen maanden verkenden  de scouts de Zuid-Amerikaanse markt opnieuw – de voedingsbodem van de megatransfers van Antony en Lisandro  Martínez – en daarnaast blijft de naam van Hakim Ziyech in de wandelgangen opduiken.

Je bent technisch manager van Ajax, kijkt naar het selectieoverzicht, ziet dat Steven Berghuis onder Schreuder het beste rendeert als rechtsbuiten en denkt: daar moet nog een sterspeler bij!

Los van het feit dat Berghuis en Ziyech niet alleen dezelfde type spelers zijn, zijn technische vaardigheden en creatieve inbreng niet de missende ingrediënten  op de vleugels van Ajax. Als Tadic geen grote, sterke spits (Sébastien Haller, red.) heeft om zijn voorzetten met links op te geven, is de Servische aanvoerder van Ajax vooral dreigend aan de bal. Ziyech is een speler die zijn man voorbij kan komen, maar heeft niet een actie zoals Antony in huis heeft. Dat bleek onder Ten Hag vaak de ijsbreker die Ajax nodig had en hoe goed Ziyech de ballen ook weg kan leggen: dat type speler is de Marokkaanse WK-uitblinker niet.

Alfred Schreuder

Dat Schreuder een samenwerking met zijn voormalige pupil al “niet noodzakelijk” noemde, zorgde voor de volgende lading aan kritiek. Dat terwijl de trainer een, vooral voor supporters, pijnlijke conclusie neerlegt: Ziyech gaat Ajax niet redden, daar is meer voor nodig dan één speler. Dat vijf potentiële aankopen ook betekent dat er verschillende uitgaande transfers kunnen plaatsvinden bij Ajax, maakt de zorgen voor Schreuder niet minder groot. De trainer is immers afhankelijk van de keuzes die er in de bestuurskamer van de Amsterdammers gemaakt worden. Op spelers-technisch gebied bleken die tot nu toe niet gelukkig.

Die in het verleden behaalde resultaten tellen voor januari even niet meer. Dat er na Brobbey wel uitgekeken wordt met sentimentaankopen door de Amsterdammers – en Ziyech een monstersalaris zal vragen en ook een dikke transfersom kost – zorgt voor andere prioriteiten in Amsterdam dan de terugkeer van Ziyech.

Dat Conceição steeds meer richting de dertiende of twaalfde man aan het groeien is bij Ajax en hij daarmee een mogelijk vertrek van Mohammed Kudus (voorlopig) kan opvangen, zal voor tevredenheid zorgen. Een nieuwe rechtsbuiten, en  helemaal een centrale middenvelder erbij, zorgt ook met het vertrek van Kudus én Álvarez voor de volgende potentiële dwarsligger in de selectie. Als er straks alleen plek voor Tadic is als nummer tien of in de spits en de keuze is tussen Brobbey en Davy Klaassen, lijkt de aanvallende middenvelder ook eieren voor zijn geld te moeten kiezen.

Niet alleen om zelf (meer) minuten te maken. Vooral om in beeld te blijven bij Oranje, zal Klaassen na het vertrek van Louis van Gaal meer minuten moeten maken. Helemaal als straks Georginio Wijnaldum weer fit is – en met de connectie tussen Ronald Koeman en de AS Roma-middenvelder in het achterhoofd.

Transfermeevaller

De winterse transfermarkt heeft ook een oplossing in zich. Edson Álvarez begint het slachtoffer van zijn eigen succes te worden. De controlerende middenvelder achtte zich in de zomer al rijp voor een transfer (naar Chelsea). Op dit moment lijkt vooral Ajax toe aan een transfer van de Mexicaanse strijder. Met Taylor als controleur levert het team teveel defensieve zekerheid in vergelijking met Álvarez, maar een nieuwe bal-afpakker op het middenveld zorgt voor dezelfde creatieve problemen als de Amsterdammers in de laatste weken van competitie ervaarden.

Dat is ook het probleem waar Ajax eerder, en onder Overmars niet, tegenaan liep. De Amsterdammers hebben de spelers nodig die elke topploeg zoekt: een snelle rechtsbuiten, een creatieve middenvelder die ook nog kan verdedigen, een spits die aanspeelpunt, doelpuntenmaker en technicus is. De geschiedenis leert dat Ajax in staat is om dat soort spelers op te pikken voordat de Europese top toeslaat, alleen komt daar het pijnlijkste gevolg van afgelopen transferzomer aan het licht.

Het was bij de aankoop van spelers zoals Kudus en Álvarez immers al duidelijk dat zij niet gehaald werden voor een lange Ajax-carrière. Op dit moment reageert Ajax vooral op de transfermarkt op het moment dat het een tijdperk terug al anticipeerde op het vertrek van sterspeler. Maar vooral: op de interesse van Europese grootmachten in Zuid-Amerikaanse talenten. Zonder die scherpte, zal het uitblijven van de Ziyech-transfer niet de laatste Ajax-droom die in duigen valt dit seizoen. Zo lang spelers zoals Alan Valera of Danilo nog niet in de Johan Cruijff ArenA spelen voordat ze in verband worden gebracht met Europese topclubs, zal ook een nieuwe recordtransfer niet het verschil maken in Amsterdam.