Malen kan droomtransfer vergeten

Het lijkt erop dat Donyell Malen aan zijn laatste maanden als speler van PSV bezig is. De 22-jarige aanvaller wordt al jaren voorzichtig in verband gebracht met Europese (sub)toppers, maar zou na dit seizoen een nieuwe stap willen zetten. Om deze af te dwingen, zal er echter nog wel wat moeten gebeuren in het spel van de komende maanden. 

Er was een tijd dit seizoen dat alles wat de voeten van Donyell Malen raakte in goud veranderde. De 22-jarige aanvaller is op dit moment de topscorer in de Eredivisie voor de Eindhovenaren en maakte in de vaderlandse competitie tot nu toe 14 doelpunten. Daarmee schoot Malen zichzelf al aardig in de schijnwerpers, maar de jonge aanvaller wil meer. Toch stal iemand anders de show vorige week. En dat op het podium waar Malen zich had kunnen, en met het oog op een transfer misschien wel moeten, bewijzen dat hij toe was aan een stap hogerop. 

Donyell Malen bij PSV

De doelpunten van Malen verbloemen het feit misschien, maar de 22-jarige aanvaller heeft tot nu toe nog steeds moeite met de speelstijl van PSV-trainer Roger Schmidt. De wedstrijd tegen Olympiakos in de Europa League was daar misschien wel het meest concrete voorbeeld van. De 22-jarige aanvaller kreeg tijdens en na dat duel veel kritiek te verduren van de fans van de Eindhovenaren, vooral omdat de Oranje-international veel voor eigen succes ging in de gevaarlijke zones van het veld. Dat hij zich niet één keer in een positie bevond om ook echt kans te maken om een doelpunt, heeft echter niet alleen met de kwaliteiten van de spits te maken. 

Malen schoot in de terugwedstrijd tegen Olympiakos vier keer en zag één van die pogingen tussen de palen eindigen. Scoren deed hij niet, maar dat was statistisch gezien ook niet te verwachten: met een doelpuntenconversie (schoten/doelpunten) van 22% heeft Malen in de Europa League zo’n vijf schoten nodig om tot scoren te komen. Een aantal waar hij niet alleen in de wedstrijd tegen Olympiakos niet aan kwam, maar op basis van zijn schotgemiddelde in het gehele Europa League-toernooi (3,1 schoten per negentig minuten) had hij wel minimaal één keer moeten scoren in de tweestrijd met de Grieken. 

In plaats van Malen stal Eran Zahavi de show bij de Eindhovenaren. De Israëlische spits, die dit seizoen op verzoek van Schmidt werd gecontracteerd door PSV, was tegen Olympiakos verantwoordelijk voor de gehele Eindhovense productie over twee wedstrijden. Deze vier doelpunten bleken echter niet genoeg voor een plek in de achtste finale (4-5 verlies over twee wedstrijden, red.) waardoor de gemiste kansen van Malen vooral de boventoon voerde. Dat is voor een deel onterecht: natuurlijk had de 22-jarige voorhoedespeler één van zijn mogelijkheden om moeten zetten in een doelpunt, dan had PSV nu in de volgende Europa League-ronde gestaan. Aan de andere kant krijgt Malen in vergelijking met Zahavi véél minder kansen om zijn stempel te drukken: zo loste de ervaren spits in de wedstrijd tegen Olympakos liefst zeven (!) doelpogingen, waarvan er dus twee in het netje eindigde. Doordat Zahavi zowel in de Europa League (vier schoten per negentig minuten) en in de Eredivisie (3,8 schoten per negentig minuten) het doel vaak onder vuur neemt scoort de Israëliër wel, maar schiet hij allerminst vaak met scherp (29% in Europa League, 12% in de Eredivisie). 

Daar moet nog een belangrijke kanttekening bij geplaatst worden: geen van de doelpunten van Zahavi vielen uit het open spel. De Israëliër kopte een hoekschop binnen en schoot daarna een vrije trap in de kruising, wat dus betekent dat hij vijf van zijn doelpogingen uit open play niet in het doel wist te krijgen. Tel je daarbij de mogelijkheden van Malen bij op, dan komt het probleem van de Eindhovense aanval al snel naar voren. 

Grote zwakte van Malen

Na de wedstrijd tegen Olympiakos kun je wel concluderen dat de twee spitsen van PSV vaker tegen elkaar dan met elkaar spelen. Het lijkt soms een wedstrijd in een wedstrijd: wie scoort de meeste doelpunten in plaats van zorgen dat je in ieder geval meer doelpunten maakt dan de tegenstander doet. Dat Malen veel kansen mist, is overigens niet helemaal nieuw: vorig seizoen, toen Malen nog de enige diepe spits was voor zijn blessure, stond de aanvaller ook ‘maar’ in 22% van zijn doelpogingen op de goede plek om de bal ook in het net te schieten en liep hij desalniettemin bijna één op één doordat hij gemiddeld vier keer per negentig minuten een doelpoging deed. 

Pas op het moment dat Malen zijn doelpunten níét maakt, gaat dit echter pas opvallen. Dat er ten opzichte van vorig seizoen wel wat veranderd is, moge duidelijk zijn. Malen is niet langer de enige speler in de punt van de aanval en wordt door Zahavi niet alleen in zijn bewegingsvrijheid beperkt, ook zijn de twee spelers uit hetzelfde hout gesneden: de keuzes die zij maken aan de bal zijn eigenlijk altijd gericht op het maken van een doelpunt, terwijl je in een tweespitsensysteem er ook voor moet zorgen dat je aanvalspartner goed functioneert. 

Het leerproces van Zahavi lijkt al een paar jaar ten einde, maar dat geldt allerminst voor Malen. De 22-jarige aanvaller wordt in Nederland al gezien als een volwassen speler, maar heeft nog een paar ontwikkeljaren in het vooruitzicht voordat hij op de toppen van zijn kunnen zal gaan presteren. De Oranje-international is vooral gevaarlijk wanneer hij aan de rand van de zestien de bal in de voeten krijgt en zichzelf met een dribbelactie lanceert of in de situaties waarin hij met een steekpass wordt weggestuurd. Wanneer de aanvaller aan de bal echter een andere keuze moet maken dan een dribbelactie inzetten of schieten op doel, komt de spits vaak in moeilijkheden. 

Dan lukt het Malen vaak niet om de juiste keuze te maken die er toe leidt dat een andere aanvallend ingestelde speler van PSV of hijzelf in een betere (scorings)positie komt. Dat zorgt er niet alleen voor dat de doelpuntenconversatie van Malen al een jaar niet hoger komt, maar ook dat hij zijn ploeggenoten onnodig in de problemen brengt. Wanneer Malen balverlies lijdt en PSV staat in de aanvallende modus, ligt het achterin vaak open omdat de Eindhovenaren extreem hoog staan op het veld en de tegenstander dan een grote kans kan creëren uit een counter. Dat risico wordt nog eens versterkt doordat PSV in Zahavi dus nóg een speler heeft die zijn momenten niet kiest en voor elke kans gaat op het moment dat de bal goed voor zijn voeten ligt. 

Toptransfer

Desalniettemin blijven de keuzes die Malen zelf aan de bal maakt, leidend voor een mogelijke toptransfer aankomende zomer. Er zou belangstelling zijn van Borussia Dortmund. De kanttekening die daar bij wel geplaatst moet worden is dat Malen niet in aanmerking lijkt te komen op het moment dat Erling Haaland vertrekt bij de Duitsers, maar dat de Oranje-international in beeld is om buitenspeler Jadon Sancho op te volgen op het moment dat het Engelse talent ervoor kiest om terug naar de Premier League te gaan. 

Op het moment dat Malen in het komende halfjaar bewijst dat hij wel de juiste keuze kan maken, zal daar echter verandering in kunnen komen. Spitsen in de Europese top zorgen niet alleen voor doelpunten, maar krijgen het daarnaast ook voor elkaar dat zij de bal niet verspelen op belangrijke momenten in de wedstrijd én zorgen er daarnaast ook nog voor dat hun teamgenoten beter renderen. Die laatste twee facetten ontbreken nog in het spel van Malen, die daardoor een toptransfer voorlopig uit zijn hoofd lijkt te moeten zetten. 

Een sterke periode in het PSV-shirt en/of een goed Europees Kampioenschap kunnen daar natuurlijk nog verandering in brengen, maar dan nog steeds is het de vraag of Malen niet in dezelfde situatie beland als dat Memphis Depay deed na zijn overgang naar Manchester United. Het is daarom te hopen dat de keuzes van Malen buiten het veld beter zijn dan de kwaliteit van zijn beslissingen op het veld van de afgelopen weken.