Jan van Beveren

Jan van Beveren

Jan van Beveren was een voormalig doelman uit Nederland. De 32-voudig international van het Nederlands elftal speelde onder meer voor Sparta Rotterdam en PSV.

  • Van Beveren overleed in 2011 op 63-jarige leeftijd
  • ‘Lange Jan’ geldt als één van de beste Nederlandse keepers aller tijden
  • De Amsterdammer maakte vooral furore onder de lat bij PSV
  • In Eindhoven won Van Beveren onder meer de UEFA Cup
  • Door een conflict met Cruijff bleef hij steken op 32 interlands

Voetbalcarrière

Van Beveren werd op 5 maart 1948 geboren in Amsterdam. Hij is een zoon van Wil van Beveren, die in 1936 als atleet meedeed aan de Olympische Spelen. Het gezin verhuisde in 1958 vanuit de hoofdstad naar Emmen. In Drenthe sloot Van Beveren zich aan bij amateurclub VV Emmen, waaruit het huidige FC Emmen is ontstaan. Op slechts veertienjarige leeftijd keepte hij hier al in het eerste team. “Twee jaar later stond hij al als vaste keeper in het eerste”, vertelde broer Jaap later aan RTV Drenthe.

In 1965 werd VV Emmen met Van Beveren als sluitpost kampioen van de Eerste Klasse. Jaap Verhoef herinnerde hem als ‘een enorme atleet’. “Hij had ook hoogspringer of verspringer kunnen zijn en hij was natuurlijk heel vaardig in het vangen van ballen. En dat is wel belangrijk als je keeper bent.” Na het kampioenschap vertrok van Beveren bij VV Emmen, waar hij botste met de toenmalige hoofdtrainer Arie Otten.

Via Sparta naar PSV

Van Beveren streek in 1965 neer bij Sparta Rotterdam, waar zijn oudere broer Wil eveneens actief was. Lange Jan fungeerde in zijn eerste seizoenen als reservedoelman van De Kasteelheren. In het seizoen 1967-1968 werd Van Beveren de nummer één van Sparta en mede dankzij diens katachtige reddingen stond hij die positie niet meer af. Op slechts negentienjarige leeftijd verdiende de geboren Amsterdammer zelfs al een uitnodiging voor het Nederlands elftal.

Bij Sparta fungeerde Van Beveren drie seizoenen als eerste doelman. Diezelfde status vervulde hij tussen 1970 en 1980 in het keeperstenue van PSV. Met de Eindhovenaren won Van Beveren drie landstitels (1975, 1976 en 1978), twee KNVB Bekers (1974 en 1976) en één UEFA Cup (1978). Het Franse Bastia wist in de dubbele UEFA Cup-finale niet te scoren tegen PSV: 0-0 in Frankrijk, 3-0 in Eindhoven. Voor PSV betrof het de eerste Europese hoofdprijs in de clubgeschiedenis.

Van Beveren staat bekend als één van de beste keepers uit het Nederlandse voetbal ooit. “Jan van Beveren was voor mij één van mijn idolen, waar ik met waanzinnig veel plezier naar keek”, vertelde Hans van Breukelen later aan het supportersmagazine Forza PSV. “Van Beveren pakte veel ballen klemvast. Dan werd ie als het ware één met zo’n bal. Dat was bijna kunst als je dat zag.”

Amerikaanse jaren

Na tien seizoenen nam Van Beveren afscheid van PSV. In 1980 koos de sluitpost voor een overstap naar de Verenigde Staten, waar hij de laatste jaren van zijn carrière sleet bij Fort Lauderdale Strikers (1980-1983) en de Dallas Sidekicks (1984-1986).

PeriodeClub
1963-1965VV Emmen
1965-1970Sparta
1970-1980PSV
1980-1983Fort Lauderdale Strikers
1984-1986Dallas Sidekicks

Interlandcarrière

Op 29 november 1967 maakte de pas negentienjarige Van Beveren zijn debuut voor het Nederlands elftal. In de oefeninterland tegen de Sovjet-Unie moest de doelman één keer vissen, maar zijn team trok desalniettemin aan het langste eind: 3-1. Nederland verloor de daaropvolgende oefeninterland van België (1-2), waarna Van Beveren drie keer op rij de nul hield en daarmee een gelijkspel uit het vuur sleepte. Zowel de interland tegen Polen, Schotland als Roemenië eindigde namelijk in 0-0.

Mede dankzij Van Beveren kwalificeerde het Nederlands elftal zich voor het WK van 1974. Er ontstond echter onenigheid in de selectie. De doelman clashte samen met Willy van der Kuijlen met de Ajax-sterren Johan Cruijff en Johan Neeskens. De Ajacieden dreigden zelfs op te stappen indien het tweetal tot de WK-selectie zou behoren. Van Beveren was op dat moment al jaren de onomstreden nummer één van Oranje, maar de kans op een WK-deelname verdween als sneeuw voor de zon.

Conflict duurt voort

Aanleiding voor het conflict waren de commerciële deals van Cruijff en een aantal Ajax-collega’s. Van Beveren beklaagde zich over deze deals en gaf aan dat er een eerlijke verdeling zou moeten plaatsvinden. Na het WK keerde de PSV-doelman terug in de selectie, maar het conflict sleepte zich voort. In aanloop naar het EK van 1976 kwamen Cruijff en Neeskens te laat aan op het trainingskamp. Van Beveren zou cynisch ‘o, de koningen van Spanje zijn er’ hebben geroepen.

Van Beveren dreigde andermaal te vertrekken, waarop Cruijff antwoordde met ‘dat moet je doen’. Tijdens de kwalificatiefase voor het WK van 1978 sleepte het conflict zich wederom voort. Van Beveren kreeg op de wedstrijddag te horen dat hij niet zou gaan keepen, waarop bondscoach Jan Zwartkruis verklaarde: “Ik sta zwaar onder druk en ik maak de opstellingen ook niet.”

Van Beveren speelde door het conflict nooit op een grote eindronde. Op 31 augustus 1977 keepte hij tegen IJsland (4-1 overwinning) zijn 32ste en laatste interland. “Als hij mee naar Duitsland was geweest (1974, red.), waren we als wereldkampioen teruggekomen”, concludeerde René van de Kerkhof later in gesprek met Omroep Brabant.


Na zijn carrière

In 1986 zette Van Beveren in de Verenigde Staten een punt achter zijn carrière. De voormalig doelman besloot niet terug te keren naar Nederland, maar bleef aan de andere kant van de oceaan wonen. In zijn woonplaats Dallas had Van Beveren een postzegelhandel en daarnaast werkte hij keeperstrainer voor verschillende Amerikaanse clubs, veelal in de jeugd. In 2007 trad hij in dienst van Spindletop Select Soccer in Beaumont.

Overlijden en reactie Cruijff

Op 26 juni 2011 overleed de pas 63-jarige Van Beveren aan een hartstilstand. In zijn woning in het Amerikaanse Beaumont zat de legendarische oud-doelman dood achter zijn computer toen gezinsleden hem aantroffen. Zijn dood was ook groot nieuws in Nederland. Zelfs Johan Cruijff reageerde geschokt. “Jan was een van de beste doelmannen die we ooit hebben gehad. Iemand met een heel eigen stijl”, schreef zijn voormalig rivaal. “Het conflict dat wij ooit als spelers hebben gehad, beschouw ik als een momentopname. Soms gebeuren dingen op bepaalde momenten, maar dat is het dan ook.”

Cruijff refereerde hierbij aan de Wedstrijd van de Eeuw. In 1999 mocht Cruijff een groep (voormalig) internationals uitnodigen en hij besloot ook Van Beveren een uitnodiging te sturen. De oud-PSV’er besloot vanuit de Verenigde Staten over te vliegen. “Niet alleen vond ik het fijn om Jan weer te zien, we hadden meteen goed contact. Dat er sprake zou zijn van oud zeer, heb ik toen niet gemerkt”, zo blikte Cruijff terug na het overlijden van Van Beveren.

Eerbetoon

In 2015 werd een tribunedeel van De Oude Meerdijk (FC Emmen) vernoemd naar Van Beveren. In 2023 werd er een tegel op de Wall of Fame bij PSV opgedragen aan de misschien wel beste keeper uit de clubgeschiedenis, die ook een eigen borstbeeld heeft in het Philips Stadion. Datzelfde jaar verscheen ook een herziene biografie over zijn carrière en leven (‘Van Beveren: complexe wonderkeeper op jacht naar erkenning’).

Laatste update: 19 december 2023

Wat kost gokken jou? Stop op tijd | 18+ | loketkansspel.nl | Gokken kan verslavend zijn, deel deze inhoud niet met minderjarigen | Algemene voorwaarden zijn van toepassing | #Advertentie