PSV hoeft Simons-opvolger niet te bellen

PSV haalde na een overwinning op Spakenburg (1-2) de tweede bekerfinaleplek in net zoveel jaren. De Dennenappel is de laatste kans op een prijs in het debuutseizoen van Ruud van Nistelrooij. De werkelijke sportieve prijs lijkt een contractverlenging van Xavi Simons, al heeft Van Nistelrooij ook de mogelijkheid om de huidige sterspeler te vervangen met het speelplan vóór het vertrek van Cody Gakpo en Noni Madueke.

Xavi Simons en PSV

Xavi Simons speelde tegen Spakenburg misschien wel de moeilijkste wedstrijd van het seizoen. Van Nistelrooij had een speciaal plan voor de verlichting van voetballend Eindhoven. Een waar Simons zowel van de zijkant als vanuit het centrum in de geringe ruimtes kon duiken, zoals dat gebeurde in de eerste minuut van de tweede helft.

Het was een bijna onmogelijke bal die de jonge linksbuiten kreeg van Patrick van Aanholt. In plaats van een hoge boogbal over één directe tegenstander te controleren met zijn bovenbeen, liet Xavi de bal een keer stuiteren, zag de linksback van PSV tussen de linies van Spakenburg snellen en legde de bal perfect voor Van Aanholts dropkick klaar.

Het was bijna zo simpel dat vergeten wordt hoe moeilijk het voor PSV was om überhaupt in die posities te komen tegen een ploeg dat de wedstrijd van de eeuw speelt. In dat spel was het grootste gedeelte van de wedstrijd een speler die bij PSV nauwelijks in het verhaal voor kwam, toch van groot belang voor de creativiteit die Xavi steeds wist te brengen.

De voorwaarden voor het Xavi-spel

Dat Simons aan de bal als tiener al één van de betere spelers in de Eredivisie is, lijkt inmiddels een gegeven. Dat dit er ook zo vaak uitkomt bij de negentienjarige middenvelder, heeft een andere reden dan de eerste slijpingen van de ruwe diamant.

Van Nistelrooy heeft daar (noodgedwongen) zijn aanvalsstrategie voor aangepast. Met het wegvallen van Cody Gakpo (Liverpool) en Noni Madueke (Chelsea) viel het watervlugge vleugelspelplan van de PSV-trainer definitief buiten de boot. Daar is een variant voor teruggekomen waarin Simons de rol van Gakpo eigenlijk heeft overgenomen als belangrijkste aanvallende pion voor de Eindhovenaren.

Dat doet Simons sinds het vertrek van de vleugelflitsers echter niet alleen vanaf de linkerflank, maar ook vanuit het centrum. Met Fabio Silva en Thogan Hazard heeft trainer immers twee alternatieven achter de hand. Hazard neigt op basis van zijn spelersproefiel naar een mindere uitvoering van Simons, terwijl Silva van nature een spits is en ook als linksbuiten kan voetballen – en PSV een extra wapen in het strafschopgebied geeft in plaats van het spel voor de zestien.

Dat Guus Til tegen Spakenburg wel in de basis stond, Simons op linksbuiten werd geposteerd en het grootste gedeelte Johan Bakayoko vanaf de rechterkant het veld breed hield, legde de basis voor een nieuw portie vitamine Xavi.

Van Nistelrooy zorgde ervoor dat Til kon uitwijken naar de rechterzone, ruimte kon maken voor de loopacties van Simons (met én zonder bal) en zo lukte het PSV alsnog om een aantal keer om Simons vrij te spelen tussen de linies. Daarnaast zorgden de loopacties van Til ervoor dat Simons in de linkerzone van het aanvallende middenveld ook genoeg ruimte had voor een dribbelactie van buiten naar binnen.  

Johan Bakayoko

Bakayoko had, wanneer het spel aan de rechterkant van het veld kwam, die mogelijkheden ook. Het Belgische talent, die onlangs zijn debuut voor de nationale ploeg maakte, is een stuk sneller dan Simons, kan snel kappen en wegdraaien bij een tegenstander en weet op die manier vaak ruimte te creëren voor een individuele actie, een (steek)pass en vooral een voorzet gericht op het hoofd van Luuk de Jong – en zit Bakayoko meer richting de Gakpo-rol dan de spelmaker vanaf de flank (Simons, red.).

Door die stijl zorgt Bakayoko in de Eredivisie gemiddeld voor 1,7 belangrijke pass/assist per wedstrijd (=4,4% van gemiddeld 38,5 passes per negentig minuten), 2,8 geslaagde dribbels (=57% van gemiddeld 4,9 dribbels per negentig minuut) en staat de Belg met 0,4 doelpunten uit 3,2 schoten in 12,5% van zijn doelpogingen op de juiste plek om het net te raken.

Dat zijn niet de cijfers waarmee de Belg het vertrek van Gakpo en de mogelijke transfer van Simons kan opvangen. Gakpo leed in zijn laatste halve seizoen in de Eredivisie (los van zijn dribbels) per negentig minuten nog steeds 4,5 keer balverlies. Bakayoko heeft vergelijkbare cijfers: 4,6.

Het rendement van Gakpo lag natuurlijk veel hoger. Daarmee kon de tegenwoordig speler van Liverpool het risico dat automatisch met het spel van een aanvaller gepaard gaat, compenseren met zijn rendement in doelpunten en assists. Bij Bakayoko ligt dat op z’n 19^e niet zo hoog als bij Simons op die leeftijd – en logischerwijs ook niet bij Gakpo voordat ‘ie een toptransfer maakt.

Paris Saint-Germain

Dat PSV zich niet dermate voorbereidde vlugge transfers deze winter (mede door de financiële positie die door de transfers verbeterd werd, red.), kan één van de zaken zijn die Earnest Steward als technisch directeur van PSV oppakt.

De verhalen over mogelijke contractverlenging van Simons, en daarmee een verhoging of verwijdering van de PSG-clausule, spelen al langer. Net als de interesse van Paris Saint-Germain in Bakayoko. De kersvers Belgisch international tekende onlangs een contract tot de zomer van 2026, waardoor vooral de 19-jarige buitenspeler gezien kan worden als de aangewezen opvolger van Simons.

Cashen voor Simons, die volgens Transfermarkt inmiddels een waarde van dertig miljoen euro heeft, kan alleen als de aanvallende middenvelder niet terug naar Parijs wil. Dat die wens er (onuitgesproken) is, wijst de clausule in zijn contract uit – waarom zou je als speler deze er anders in laten zetten?

Cashen voor Bakayoko, die deze winter voor vijftien miljoen euro naar PSG kon overstappen, is door zijn nieuwe contract een stuk realistischer geworden. Die kans is ook nog groter te maken – zelfs los van een mogelijk vertrek van Simons.

In de schaduw van Simons

Dat PSV niet met Silva startte tegen Spakenburg, of überhaupt gebruik maakte van de aanvaller, komt omdat de rest van het elftal niet is ingesteld op het verwerken van een voorzetten-focus. De ballen op De Jong zijn onvermijdelijk.

Aan dat soort voetbal kleeft het risico dat de tegenstander de bal snel weg kan werken en een counteraanval op kan zetten – en als je dat te vaak doet en niet met twee defensieve pionnen op het middenveld speelt, heeft Spakenburg dit bekerseizoen laten zien waar toe het in staat was.

Dat Simons de show daardoor (opnieuw) stal en ook de rest van het seizoen de spotlight op zich heeft gericht, komt Bakayoko alleen maar goed uit. Rijpen gaat beter uit de wind, dat heeft Simons door het samenspel met sterspelers zoals Lionel Messi en Kylian Mbappé wel gemerkt. Dat Simons niet alleen qua transfersom, maar ook op basis van salaris een interessante optie is voor PSG, lijkt een argument dat niet geldt voor de Parijzenaren.

De vedettedrang van de afgelopen seizoenen en onder andere een maandsalaris van zes miljoen euro (!) voor Mbappé zorgen ervoor dat óók de Parijzenaren moeten sarneren om aan de Financial Fair Play-voorwaarden te voordoen. Dan zal ook PSG naar een aankoop-model over moeten stappen waarin spelers op jonge leeftijd de overstap maken nadat ze eerst elders in Europa doorbreken.

Dat Simons naadloos in die route past, lijkt wel duidelijk. Dat Bakayoko daardoor volgend seizoen de kans krijgt om in het gat te duiken dat ook Gakpo en Madueke achterlaten, biedt weer mogelijkheden voor Van Nistelrooij.

Met een extra neusje voor de goal in de zestien (Fabio Silva, of bijvoorbeeld Anwar el Ghazi) en een extra defensieve pion op het middenveld (meer voorzetten geven betekent immers dat er meer kansen zijn op counters uit weggewerkte ballen, red.) heeft PSV nog steeds twaalf miljoen euro aan bonusinkomsten in één seizoen én hoeft het niet eens een grote miljoenenaankoop te doen om het mogelijke vertrek van Simons op te vangen.