Grijze Feyenoord-muis zorgt voor gouden toekomst

Feyenoord hield de spanning er donderdagavond lang in. De Rotterdammers hadden aan één punt bij Slavia Praag genoeg om de groepswinst binnen te tikken. Ondanks een vroege blessure van Bryan Linssen en een snelle rode kaart voor Guus Til, lukte dat Feyenoord alsnog. Met tien man wist Feyenoord zich alsnog twee keer terug te knokken en daar had het spel van Frederik Aursnes veel mee te maken. 

Het ging na Slavia Praag – Feyenoord vooral over de invalbeurt van Cyriel Dessers. De Feyenoord-spits begon op de bank, maar mocht al snel opdraven omdat Bryan Linssen geblesseerd moest afhaken. De Rotterdammers moesten het niet lang daarna ook nog stellen zonder Guus Til, die na een grove charge met een directe rode kaart van het veld werd gestuurd. Het leek daarom een lastige opgave te worden om de groepswinst binnen te halen, maar dat lukte de ploeg van Arne Slot óók met een mannetje minder. 

Slavia Praag – Feyenoord

Dat Feyenoord een heel ander spelletje speelt in vergelijking met vorig jaar, werd duidelijk na de rode kaart van Til tegen Slavia Praag. De huurling van Spartak Moskou vloog in op het kuitbeen van zijn tegenstander en mocht, na een ingetrokken gele kaart, direct het veld verlaten in de eerste helft. Waar dit vorig seizoen het signaal betekende om nóg meer voor het doel te gaan hangen. Dat is onder Slot een utopie: ondanks de man-minder-situatie deed Feyenoord er nog steeds alles aan om de achterstanden weg te werken. 

Dat de Rotterdammers niet door het veldspel, maar door twee persoonlijke fouten de doelpunten tegen kreeg, is eigenlijk een compliment aan de ploeg van trainer Slot. De oud-trainer van AZ switchte van zijn 4-3-3-systeem naar 4-4-1 en hield daarbij vooral het middenveld van de Rotterdammers in balans: ook zonder Til had Feyenoord in Fredrik Aursnes een belangrijke aanvallende aanjager én balansbewaker in één. 

De viervoudig international van Noorwegen maakte aan het begin van dit seizoen de overstap van Molde naar Feyenoord. In Rotterdam werd hij de vervanger van Leroy Fer, die juist onder Dick Advocaat een belangrijke rol vertolkte in het Feyenoord-spel. Die switch is één van de belangrijkste redenen dat Feyenoord op dit moment, óók met een mannetje minder, zijn spelletje kan blijven spelen en ook tegen elf tegenstanders met z’n tienen kunnen imponeren. 

Fredrik Aursnes 

Bij zijn aankomst werd Aursnes omschreven als een speler waar je geen grote technische hoogstandjes hoeft te verwachten. De 25-jarige Noor laat in zijn eerste weken in de Eredivisie zien dat daar geen woord van gelogen was. Op het moment dat je zijn balbehandeling en andere technische bagage vergelijkt met het spel dat Fer de afgelopen seizoenen op de mat legde, is de Noors international een zéér technisch begaafde speler die ook qua voetbalinstelling een belangrijk voordeel heeft op Fer. 

Je ziet het bij Ajax en PSV ook: op het moment dat een team extreem aanvallend ingesteld is, heeft het team behoefte aan een speler die de balans bewaart. Aursnes doet dat bij Feyenoord echter op een andere manier dan bijvoorbeeld Ibrahim Sangaré (PSV) en Edson Álvarez (Ajax) dit doen. Deze spelers hebben meer de speelstijl die overeenkomst met de manier waarop Fer de rol invulde bij de Rotterdammers vorige seizoenen. 

Aursnes is een speler die niet uitgaat van spelen met zijn lichaam (fysieke duels uitvechten etc.), maar voetbalt met zijn hoofd. Kijk je puur naar de defensieve waarden, dan valt dat meteen op: waar Leroy Fer een belangrijke focus had op het wegwerken van de bal (1,8 per negentig minuten om 1,3 per negentig minuten), kiest Aursnes veel vaker voor de juiste positie om een bal te onderscheppen (1,4 keer per negentig minuten) en positioneert zich bijna één keer per wedstrijd (0,7 per negentig minuten) op de juiste positie om een schot eruit te halen. Met andere woorden: Aursnes kiest vaker voor de voetballende, offensieve optie in balbezit en zorgt er daarnaast voor dat er méér intercepties zijn in deze zone van het veld, waardoor er twee elementen voor een goede doorstroom van de verdediging naar de aanval zijn opgevuld door de Noors international. 

Aursnes in balbezit 

Niet alleen in balbezit van de tegenstander, ook wanneer Feyenoord de bal heeft, kan het Aursnes inschakelen. De Noors international had een belangrijke rol bij de 2-2 met een voor-assist. Wat daarbij opviel, was de manier waarop de Noor zich vrijspeelde: Aursnes werd onder druk gezet door twee spelers, draaide zich desalniettemin vrij en wist Lutsharel Geertruida te bereiken, die de bal op fenomenale wijze Dessers in stelling bracht om de late gelijkmaker binnen te werken. 

Die korte passes, daar houdt de Noors international wel van. Lange ballen zijn minder weggelegd voor hem: gemiddeld gezien probeert Aursnes zo’n vijf lange ballen per wedstrijd, waar er maar één derde van aankomt. Daardoor past Aursnes ook zo goed in het Slot-spelletje: de voormalig trainer van AZ is een groot voorstander van kort combinatiespel en op dat gebied heeft Aursnes een belangrijk voordeel op Fer, en dat is misschien ook wel de belangrijkste reden waarom de Noors international de oud-speler van onder andere FC Twente, QPR en Norwich City richting de uitgang van De Kuip speelde. 

In vergelijking met Fer (54,5 passes per wedstrijd gemiddeld) is Aursnes (72,8 passes per negentig minuten gemiddeld) veel meer in het spel betrokken van Feyenoord. Dat komt deels door het korte combinatievoetbal dat er nu onder Slot gespeeld wordt, maar dat betekent niet meteen dat er ook een betere doorstroom naar de aanvallende gedeeltes van het veld ontstaat. Dat met Aursnes als controleur wél lukt, ligt aan de verdeling van de passes van de Noor: de middenvelder geeft niet alleen 33% meer passes dan Fer vorig seizoen, hij doet dat percentueel gezien ook vaker voorwaarts (34% om 28%), minder vaak terug (13% om 14%) en minder vaak breed (53% om 58%). 

Survival of the Smartest

Dat Slot ervoor gezorgd heeft dat Feyenoord met een ‘voetballende verdedigende middenvelder’ een betere doorstroom in balbezit en een slimmere positionering zonder balbezit, zorgt ervoor dat er door één speler eigenlijk twee belangrijke aspecten binnen het elftal zijn verbeterd ten opzichten van vorig seizoen. Aangezien de meest defensieve middenvelder in de opbouw over het algemeen het meeste wordt aangespeeld, lijkt Feyenoord in Aursnes het perfecte doorgeefluik gevonden dat ook in defensief opzicht het slimme spel dat hij aan de bal laat zien, gewoon doorzet. 

Daardoor is de grijze muis van Feyenoord ook één van de belangrijkste redenen dat Rotterdammers een gouden toekomst tegemoet lijkt te gaan. Door één wijziging door te voeren op het gebied van spelersprofiel, zorgden Slot en de zijnen ervoor dat de aanvallers van Feyenoord, tot dusver de enige spelers die met regelmaat hun mannetje voorbij komen, in een betere positie in balbezit kunnen komen om hun acties te kunnen maken. 

Dat dit niet altijd lukte tegen Slavia Praag had met de man-minder-situatie te maken, aan de andere kant: ook met tien man maakte Feyenoord het Slavia Praag zo nu en dan aardig lastig, en was de 2-2 van Dessers in de slotfase niet eens onverdiend. Daaruit blijkt misschien wel de belangrijkste reden voor Slot om voor Aurnses te blijven kiezen: beide heren gaan uit van het survival of the smartest-principe in plaats van domweg de bal weg te rossen in de hoop dat de voorhoede er iets leuks mee kan doen.