Ajax heeft goedkoop Bergwijn-alternatief

Ajax heeft een drukke transferperiode voor de boeg. De club neemt afscheid van Ryan Gravenberch, Noussair Mazraoui (beiden waarschijnlijk Bayern München) en de toekomst van Erik ten Hag is ook niet zeker. Steven Bergwijn (Tottenham Hotspur) is na de interlandperiode weer transfer kandidaat nummer één. De ‘kampioensgarantie’ lijkt nu vooral een garantie voor onrust, helemaal als je het alternatief bekijkt. 

Ajax lijkt aanstaande zomer een metamorfose te ondergaan. De Amsterdammers zijn de afgelopen maanden druk bezig geweest om de selectie bij elkaar te houden, maar lijken daar jammerlijk in te falen. Het vertrek van Noussair Mazraoui stond al een tijdje met potlood geschreven, de transfer van Ryan Gravenberch levert de club tientallen miljoenen op en ook in de aanval zijn spelers zoals Antony en Sébastien Haller door hun prestaties in de Champions League en competitie in trek bij clubs uit de grote Europese competities. En dan hebben we het nog niet eens over de naderende dubbele onthoofding van Ajax’ drietand naar succes (Edwin van der Sar, Marc Overmars en Erik ten Hag, red.). 

Ajax

Dat de naam van Steven Bergwijn opnieuw in Amsterdam valt, heeft echter vrij weinig met de bovenstaande transferperikelen te maken. De buitenspeler was in de winterstop dicht bij een overgang naar Ajax, dat geen overeenkomst wist te bereiken met Tottenham Hotspur over de transfersom van de Nederlander. In januari 2020 tikte de club immers dertig miljoen euro neer voor de diensten van de oud-PSV’er en voorzitter Daniel Levy wilde dat volledige bedrag zien op het moment dat Bergwijn definitief zou worden overgenomen. Daar was Ajax destijds niet voor bereid, maar inmiddels zijn de tijden veranderd in Amsterdam én Londen. 

Dat de roep om Bergwijn gegroeid is sinds januari, en waarschijnlijk de komende maanden ook blijft groeien, is een samenloop van twee processen. Aan de ene kant heb je natuurlijk de carrière van Bergwijn. De buitenspeler heeft geen vaste basisplaats bij Tottenham Hotspur. Sinds zijn komst in Londen speelde Bergwijn in totaal 77 wedstrijden voor Spurs met acht doelpunten en tien assists als gevolg (0,23 per wedstrijd). Dat zijn niet de statistieken die we kennel nuit zijn PSV-tijd (0,48 beslissende acties per wedstrijd). Dat terwijl Bergwijn bij Oranje, waar hij het grote vertrouwen van Louis van Gaal geniet, de afgelopen interlandsperiodes wél dat PSV-niveau aantikte. 

Ondertussen liep de ontevredenheid bij Ajax over de invulling van de vleugelspitsen ook toe. De Amsterdammers namen deze winter afscheid van David Neres, die voor 15 miljoen euro naar Shaktar Doenesk vertrok en nu in Brazilië de ontwikkelingen in Oekraïne afwacht, kreeg geen vervanger, aanvoerder Dusan Tadic blinkt uit met zijn arbeidsethos in plaats van zijn technische spel en doelpunten en nu ook Antony mogelijk een ernstige blessure heeft, is de spoeling op de flank zo dun dat Neres weer in beeld is om de rest van het seizoen de leegte op te vullen. 

Onrustgarantie

Dan is de eerste (logische) reactie: had Bergwijn maar gehaald deze winterstop. Met de wijsheid van nu had de komst van de 23-jarige buitenspeler een hoop onrust kunnen voorkomen bij de Amsterdammers, maar de geclaimde ‘kampioensgarantie’ die Ten Hag in Bergwijn zag, lijkt meer op een verkooppraatje dan harde waarheid. Natuurlijk: met de vormdip van Tadic, de blessure van Antony en het gapende kwaliteitsgat naar de alternatieven op de flanken is schrijnend, helemaal voor een vermogende club als Ajax. Maar de favoriete oplossing van de Amsterdammers de afgelopen jaren, eerder kwaliteit inkopen dan talent laten ontwikkelen in het eerste elftal, is niet altijd de beste oplossing.

Een transfer van Bergwijn deze winter was vooral een garantie op onrust in Amsterdam. Ajax had op dat moment met Berwijn, Antony en Tadic dan drie basisspelers voor twee posities. Met een Europees programma op de agenda is dat handig. Aangezien het op basis van het verleden en de hedendaagse selectieopbouw van de CL-ploegen het eerder realistisch is dat Ajax in de eerste fase van de knock-out uitgeschakeld wordt in een Europees toernooi, zou Ajax bijna dertig miljoen euro betalen voor de mogelijkheid op één of twee rondes verder te bekeren – wat natuurlijk geen garantie is als je één extra aanvaller haalt. Voor de rest kreeg Ten Hag dan vooral een extra sterspeler om te managen én moest de trainer elke keer een manier vinden om één van de drie steraanvallers op de flanken teleur te stellen – of Berghuis uit het centrum weghalen voor bijvoorbeeld Tadic. 

De personele gevolgen staan los van de financiële impact die een tussentijdse transfer zou hebben. Ajax moest voor de tweede winter op rij het transferrecord breken om Bergwijn naar Amsterdam te halen. Ajax heeft goed geboerd op de transfermarkt, het siert de club ook dat het vast blijft houden aan de ingezette lijn. De transferopbrengsten vielen de afgelopen seizoenen ook tegen, mede door de corona-crisis, waardoor Ajax de benodigde vijftig miljoen euro per jaar niet ophaalde en het eigen vermogen al moet aanspreken voor mogelijke tekorten in de begroting voordat er tientallen miljoenen worden uitgegeven aan een speler. 

Tekenen voor vertrek sterspeler

Je kunt je afvragen in hoeverre de vraagprijs van Tottenham voor Bergwijn de komende maanden naar beneden gaat. De marktwaarde van de buitenspeler daalde naar 18 miljoen euro, maar de goede beurten bij Oranje en mogelijk nieuwe kansen bij zijn club kunnen voor een verandering zorgen. Dat hoeft niet te betekenen dat er ook een lange toekomst in het Tottenham Stadium weggelegd ligt voor Bergwijn; speeltijd is van fundamenteel belang voor de marktwaarde(behoud), waardoor Tottenham óók voor zichzelf kansen aan Bergwijn zal blijven geven. Mochten de clubs wél een akkoord bereiken over een transfersom, loop je op basis van de huidige selectie tegen dezelfde bovengestelde problemen aan: met potentieel vier sterspelers voor drie posities, is één topverdiener – lees: top-ego – altijd teleurstellen.

Je zou dus kunnen stellen dat je met de komst van Bergwijn óók tekent voor het vertrek van Antony en/of Tadic. Dat Ajax het gat tussen de basis en bank wil verkleinen, staat daar eigenlijk ook los van. In plaats van een talent gaan de Amsterdammers voor een gevestigde naam, maar wel eentje die in een fase van zijn carrière zit waar hij géén transfer zal maken als daar enigszins garanties voor speeltijd tegenover staan – helemaal met het WK op het programma. Garanties die hij bij Ajax waarschijnlijk niet gaat krijgen. Daardoor kun je jezelf afvragen of het aantrekken van Bergwijn deze zomer wel noodzakelijk is, of dat de Amsterdammers beter naar andere alternatieven kan gaan kijken. 

Wat opvalt aan de ‘flankendicussie’ bij Ajax is de pijnlijke conclusie dat de eigen jeugd in vrijwel geen discussie genoemd wordt. Ajax telde deze zomer 13 miljoen neer voor Mohamed Daramy, die na zijn mislukte basisplaats tegen Besiktas (Champions League) een bijrol speelt in het eerste elftal, en heeft met Naci Ünürvar en Amourricho van Axel Dongen genoeg flankenspelers achter de hand. Dat deze op hun jonge leeftijd niet aan kunnen haken bij de hoge standaard die Tadic en Antony leggen, is gezien de fase van hun carrière niet gek. Dat de bovengenoemde talenten ook vrijwel geen kans krijgen om richting dat niveau te groeien, bijvoorbeeld door invalbeurten, is echter wel opmerkelijk. 

Bergwijn-alternatief

Dat er eigenlijk twee type spelers worden genoemd als flankspeler voor Ajax is best opmerkelijk. De Amsterdammers lijken de twee uitersten van de transfermarkt te targetten: grote talenten en gevestigde namen / internationals. Dat terwijl er tussen die twee klasse spelers een enorme hoeveelheid aan ervaring en kwaliteit zit die beter bij de situatie passen van Ajax dan het aantrekken van een topspeler zoals Bergwijn. Zo’n komst kost niet alleen tientallen mijoenen euro’s, het zorgt ook voor een andere verdeling in de kleedkamer en dus mogelijk onrust op het moment dat één van de drie steraanvallers wekelijks teleurgesteld moet worden. 

Dat Ten Hag klaarblijkelijk niet genoeg vertrouwen heeft in de huidige buitenspeler van de Amsterdammers, valt ook wat voor te zeggen. Daramy heeft zijn kans gekregen, niet gepakt en weet bij Jong Ajax in de Keuken Kampioen Divisie ook niet de indruk te maken die nodig is om een nieuwe kans in het eerste elftal af te dwingen. Dat talenten als Ünüvar en Van Axel Dongen voorlopig niet verder lijken te komen dan hun debuut in Ajax 1, en eigenlijk in de pikorde dus achter Daramy staan, is met oog op de ontwikkeling van Daramy misschien wel pijnijker dan in eerste instantie gedacht. Dat leert dat Ajax wellicht beter kan gaan shoppen in de tussenklasse, en daar loopt een oude bekende bijna uit zijn contract. 

Justin Kluivert wist na zijn transfer bij AS Roma geen basisplaats te veroveren in Italië. De Romeinen betaalden 17 miljoen euro voor Kluivert, die tegenwoordig zijn minuten maakt bij OGC Nice (huurbasis). Het contract van de Nederlandse buitenspeler loopt tot de zomer van 2023, het lijkt er niet op dat AS Roma een ommezwaai gaat maken in de zomerstop, waardoor Ajax zou kunnen profiteren van de (contract)situatie van de oud-Ajacied. Met vijftien miljoen euro is Kluivert op dit moment ongeveer evenveel waard als Bergwijn (18 miljoen euro), al zal de transfer van de 22-jarige tweebenige buitenspeler een stuk goedkoper uitvallen.

Verdien 8 keer je inleg als Ajax met 3-0 van Sparta wint!