Vroegtijdig vertrek dreigt na terugkeer Kudus

Mohammed Kudus verscheen dinsdag weer op de training van Ajax. De middenvelder uit Ghana, die in de Champions League-wedstrijd tegen Liverpool geblesseerd raakte aan zijn knie en sinds dien niet meer speelde, kan niet wachten om weer te spelen voor zijn nieuwe club. Daar is hij zéker niet de enige in, al zal er ook één Ajacied niet heel blij zijn met de terugkeer van het 21-jarige talent. 

Mohammed Kudus was deze zomer één van de nieuwelingen bij Ajax, maar van een aanpassingsperiode was nauwelijks sprake. De Ghaneese middenvelder had niet veel tijd nodig om, net als mede-nieuweling Antony, al in het begin van het seizoen zijn stempel te drukken op het Ajax-spel. Met zijn kracht, techniek en dribbels die je lieten terugdenken aan het kappen en draaien van Frenkie de Jong, veroverde Kudus in korte tijd de harten van veel Ajacieden én zijn trainer. 

Mohammed Kudus

In de eerste drie wedstrijden in de Eredivisie was Kudus al goed voor drie assists en één doelpunt. In zijn eerste wedstrijden voor de Amsterdammers speelde de drievoudig international van Ghana nog op een onwennige positie voor hem: als controlerende middenvelder. Bij FC Nordsjaelland, die Deense club waar Ajax zo’n acht miljoen euro aan betaalde om zich te verzekeren van Kudus’ diensten, was hij voornamelijk aanvallende middenvelder en zelfs spits. 

Veel moeilijkheden leek Kudus echter niet te hebben op het controlerende middenveld van Ajax. In tegendeel: doordat hij een linie naar achteren stond en daardoor meer ruimte voor zich had dan wanneer hij mandekking kreeg van één van de verdedigende middenvelders, kwamen de kernkwaliteiten van Kudus beter tot uiting: zo kon hij gemakkelijker het aanvallende middenveld binnen dribbelen, een mannetje passeren en daarna een teamgenoot met een steekpass aan het werk zetten. 

Toch bleek hij als aanvallende middenvelder tot nu toe in de Eredivisie het meeste rendement op te leveren. In de wedstrijd tegen sc Heerenveen werd hij door Ten Hag voor het eerst op zijn favoriete positie opgesteld en daar bleek de Ghanees als een vis in het water: met twee assists en één doelpunt leidde hij Ajax naar de overwinning tegen de Friezen. Dat hij ook in de belangrijke Champions League-wedstrijd als meest aanvallend ingestelde middenvelder startte, was daarom ook geen verrassing. Veel mogelijkheden kreeg Kudus echter niet in die wedstrijd; na negen minuten moest en de Ghanees moest zijn opmars als Ajacied noodgedwongen stoppen. 

Hoofdbrekens Ten Hag

Ajax moest het ruim twee maanden doen zonder de kunsten van Kudus en uit zijn afwezigheid kon je meteen opmaken welke impact de Ghanees international in korte tijd had gehad. Door zijn bewegelijkheid met en zonder bal zorgde hij ervoor dat er ruimtes ontstonden op het veld, kwaliteiten die eerder toegeschreven konden worden aan Donny van de Beek en met de 23-jarige middenvelder vertrokken naar Manchester. 

De afwezigheid van Kudus zorgde ervoor dat Ajax een groot deel van de dynamiek op het middenveld inleverde. Het zorgde voor hoofdbrekens voor Ten Hag, die experimenteerde met verschillende spelers als nummer tien. Eerst viel de keuze op Quincy Promes, een variant die Ten Hag al eerder toepaste bij de linksbuiten, maar al snel bleek dat de Go Ahead Eagles-variant in Amsterdam niet tot tevredenheid werkte. De vormdip van de Oranje-international had daar ook veel mee te maken, maar dat een aanvallende middenvelder andere kwaliteiten moet hebben dan alléén een vaardig dribbelaar, werd in een paar weken pijnlijk duidelijk. 

Na de mislukte Promes-proef, koos Ten Hag voor een ander beproeft recept: Zakaria Labyad. De Marokkaanse middenvelder maakte samen met zijn trainer de overstap van FC Utrecht naar Ajax, maar heeft in de hoofdstad nog steeds zijn stempel niet weten te drukken op het spel van de Amsterdammers. Sterker nog: Labyad bewees in de afgelopen maanden dat hij op cruciale momenten in de wedstrijd de verkeerde keuzes maakte of niet bij machte was om doorslaggevend te zijn. Daardoor greep Ten Hag tegen PEC Zwolle weer terug naar de Promes-variant, die door de arrestatie en het onderzoek tegen de Oranje-international voorlopig ook de koelkast in zal moeten. 

Dusan Tadic

Daardoor heeft Ten Hag voor de komende weken een nieuwe keuze te maken. Aangezien Labyad aangetoond heeft dat hij alleen met vrije trappen écht consequente dreiging kan veroorzaken, Promes (voorlopig) niet beschikbaar lijkt en dat Kudus pas net de groepstraining hervatte en nog even de tijd nodig heeft om wedstrijdfit en –ritme op te doen, staat de invulling van de aanvallende middenvelder-positie opnieuw ter discussie. 

De Ajax-trainer kan ervoor kiezen om Davy Klaassen een linie door te schuiven en Edson Álvarez weer in zijn basisopstelling op te nemen, maar die optie ligt niet voor de hand; Klaassen zorgt vanuit het controlerende middenveld voor een betere doorstroom naar de offensievere spelers dan de Mexicaan en weet op hetzelfde moment ook de balans in het elftal te waarborgen. De enige positie waar je zou kunnen schuiven, zijn de vleugels. 

Dusan Tadic speelt bij het nationale team van Servië vaak als nummer tien, komt in sommige gevallen in de Eredivisie al snelheid tekort als linksbuiten en is volgens Ten Hag niet de ideale Eredivisie-spits, waardoor het een logische keuze lijkt dat de aanvoerder van Ajax in de as van het veld een rol van betekenis kan gaan spelen de komende weken. Met de terugkeer van Kudus zal Tadic dan weer naar de vleugel verschuiven, maar dan heeft Ajax in ieder geval een zekerheid op een speler die consequent presteert als aanvallende middenvelder. 

Vroegtijdig Ajax-afscheid

Wanneer Ten Hag voor die optie kiest en Kudus straks weer de voorkeur geeft als aanvallende middenvelder, is het aannemelijk dat er een vroegtijdig vertrek inzit voor Labyad. Hoewel de Marokkaan er goed op staat bij zijn trainer, kiest Ten Hag er niet voor niets voor om de aanvallende middenvelder niet tot onbetwiste basisspeler te kronen de afgelopen periode. De Ajax-trainer complimenteerde Labyad onlangs nog dat hij “organisatorisch goed stond”, maar aan de bal laat de international van Marokko wekelijks zien niet over de capaciteiten te beschikken die nodig zijn om een wedstrijd open te breken en/of te beslissen. 

In de drie wedstrijden die Kudus tot nu toe speelde in de Eredivisie, liet hij dat wél zien. Daarmee lijkt de keuze voor Ten Hag gemakkelijk, hoe pijnlijk dat ook is voor één van zijn favoriete spelers binnen de Ajax-selectie. Met dat laatste gegeven is het echter wel de vraag of de terugkeer van Kudus en een eventuele andere keuze voor de aanvallende middenvelder-positie (lees: Tadic op ‘tien’) tot zijn mogelijkheden behoort.