Ten Hag verrast bij vertrek Ajax

Erik ten Hag staat er nog steeds goed op in het internationale voetbal. De trainer van Ajax verlengde aan het begin van dit seizoen zijn contract tot de zomer van 2023. Er bestaat in het voetbal altijd een kans dat een trainer vroegtijdig vertrekt. Bij Ten Hag is dat zéker het geval: helemaal nu het hyperambitieuze Newcastle United hem een duizelingwekkend salaris wil aanbieden. 

Dat Erik ten Hag op een gegeven moment vertrekt bij Ajax, staat al een aantal jaar vast. De Tukker zorgde er twee seizoenen geleden voor dat Ajax hoge ogen in de Champions League kon gooien, met een halve finaleplek als beloning. Het was voor de Amsterdammers het startschot van een flinke leegloop: kopstukken zoals Frenkie de Jong (FC Barcelona), Matthijs de Ligt (Juventus) en later ook Hakim Ziyech (Chelsea) en Donny van de Beek (Manchester United) werden door Europa’s Eliteploegen weggehaald uit de Johan Cruijff ArenA. Erik ten Hag zit er, ondanks de interesse van verschillende (top)ploegen in Europa, nog steeds op de trainersstoel van Ajax. 

Erik ten Hag en Ajax

We doen wel eens lacherig over het feit dat Ajax het Bayern München van Nederland is geworden. De Amsterdammers bouwden de afgelopen jaren aan een sterk (financieel) fundament onder de club waardoor er op dit moment in Nederland een niet te evenaren selectie staat. In tien jaar tijd ging Ajax van een club dat goedkope spelers in de Zweedse competitie oppikte (Tobias Sana, red.) naar een club dat bijna twintig miljoen euro neertelt voor een speler die na twee seizoenen niet goed genoeg meer is voor een basisplaats (David Neres, red.). 

Die ontwikkeling kun je haast niet los zien van het werk dat Ten Hag verricht. De hand van een trainer wordt in veel gevallen overschat, maar bij Ten Hag is het tegenovergestelde soms waar. Natuurlijk heeft Ajax met spelers zoals Dusan Tadic, Sébastien Haller, Steven Berghuis, Antony en ook David Neres een voorhoede met spelers die zowel individueel als in de combinatie voor gevaar zorgen, het feit dat deze spelers elkaar een stuk gemakkelijker vinden dan bijvoorbeeld de aanvallers van PSV doen, laat toch zien dat er op de achtergrond betere instructies worden gegeven in Amsterdam dan in Eindhoven. Helemaal met de meest recente oorwassing van de Amsterdammers in het achterhoofd (5-0 winst in de Eredivisie-topper van vorige week, red.). 

Het feit dat het Ajax, en dus Ten Hag, is gelukt om na een succesvolle formatie in 2018/2019 ook in het seizoen 2021/2022 een potentiële stuntploeg in Europa op de been te krijgen, is in eerste instantie een compliment naar directeur spelerszaken Marc Overmars en de verantwoordelijken voor de jeugdopleiding. De uiteindelijke architect van het succes van Ajax heet toch echt Ten Hag. De Tukker begon eigenlijk vorig seizoen al aan het nieuwe strijdplan van de Amsterdammers en de constitentie en toewijding aan dit systeem zorgen er nu voor dat er een Ajax-elftal staat die qua individuele kwaliteiten misschien een klasse minder is dan het team uit 2018/2019, maar als elftal een stuk sterker in de schoenen staat dan tijdens het succesvolle Champions League-jaar. 

Ajax-toekomst Ten Hag

Daardoor komt Ajax eigenlijk in een bijzondere situatie terecht: hoe beter de Amsterdammers dit seizoen (in de Champions League) presteren, hoe groter de kans is dat Ten Hag aan het einde van dit seizoen de deur van de Johan Cruijff ArenA achter zich dichttrekt. De voormalig trainer van Go Ahead Eagles, Bayern München II en FC Utrecht heeft een ‘pact’ met directeur spelerszaken Marc Overmars, met wie Ten Hag volgens eigen woorden uitstekend samenwerkt, en ook in de toekomst kan blijven samenwerken buiten Amsterdam. 

Dat Ten Hag met Ajax dit seizoen bewijst geen ééndagsvlieg te zijn in Europa, opent ook de ogen van een ander kaliber clubs. Aan het einde van het vorige voetbaljaar werd Ten Hag voorzichtig in verband gebracht met Borussia Dortmund, terwijl hij een belangrijke kandidaat was bij Borussia Mönchengladbach en ook bij Tottenham Hotspur nadrukkelijk in beeld was als opvolger van de ontslagen José Mourinho. 

Dit seizoen popt de naam van Ten Hag op bij een heel ander formaat club. De Ajax-trainer werd al genoemd als één van de belangrijkste kandidaten om het stokje van Ronald Koeman over te nemen op het moment dat de oud-bondscoach van het Nederlands elftal vertrekt als trainer van FC Barcelona, de fans van Manchester United roepen na een dramatische vertoning van hun club om de trainer van de Amsterdammers en in Duitsland worden met regelmaat vragen gesteld over een terugkeer van Ten Hag naar Bayern München, dit keer als hoofdtrainer van het eerste elftal. Daarmee heeft de Tukker het goed bekeken bij Ajax én heeft hij mogelijkheden om die club te verruilen voor de verenigingen waar de Amsterdammers de afgelopen jaren naar toe proberen te groeien. 

Newcastle United

Daardoor valt de aanbieding die Newcastle United de Ajax-trainer volgens Engelse media wil doen een beetje uit het ritme van de geruchten rondom Ten Hag. De Engelse degradatiekandidaat is sinds kort in handen van het publieke investeringsfonds van Saoedi-Arabië, een organisatie waar de eigenaren van Paris Saint-Germain, Manchester City en Chelsea in vergelijking straatarm zijn. Dat neemt je meteen weer terug naar de tijden dat deze bovengenoemde clubs in de eerste seizoenen onder de nieuwe wind enorme geldbedragen uitgaven aan het aantrekken van spelers. Voor Newcastle United zal dat echter niet zo gemakkelijk gaan als in het verleden. 

Financial Fair Play (FFP) maakt dat onmogelijk voor de kersverse miljardairsclub. FFP schrijft voor dat je als club een tekort vijf miljoen euro mag hebben over een looptijd van drie seizoenen. Deze inkomsten moeten voetbal gerelateerd zijn: denk hierbij aan transferinkomsten, wedstrijdopbrengsten, recettes, shirtverkoop en andere merchandising. Je mag als eigenaar van een club maar een beperkt bedrag in de club steken als ‘derde partij’, waardoor Newcastle United eerst haar voetbalinkomsten zal moeten verhogen om écht los te kunnen op de transfermarkt. 

Het zou dus zomaar kunnen dat Newcastle United straks een dikke sponsordeal met een bedrijf uit Saoedi-Arabië aangaat om daarmee de club via een omweg alsnog van het nodige kapitaal te voorzien. Daardoor zal er dit seizoen wel met miljoenen gesmeten worden, maar zal dat vooral zijn om de degradatiestress te verminderen. Pas wanneer het ‘grote geld’ binnenkomt via sponsordeals en andere constructies, kan Newcastle los gaan op de transfermarkt. Dat lijkt eerder iets voor volgend seizoen dan voor de huidige winterstop, al kun je daar in het voetbal natuurlijk geen pijl op trekken. 

Droomclub Ten Hag 

En toch: het is vlijend voor Ten Hag om in verband gebracht te worden met clubs als Barcelona, Bayern München en Manchester United. Het bij een type trainer als Ten Hag, die aanvallend en verzorgd voetbal hoog op zijn vaandel heeft staan, ook niet gek dat zijn prestaties bij Ajax de Europese topclubleidingen aan het denken zet. Een grote club op je CV staat natuurlijk enorm goed en is een lekker gespreksonderwerp tijdens feesten en partijen, het is wel de vraag of een Europese Eliteploeg past bij een trainer zoals Ten Hag. 

Waar we de Ajax-trainer nu vooral kennen als tactisch meesterbrein en een aanvallend ingestelde trainer, is Ten Hag in de basis een teambuilder van wereldklasse. In zijn eerste anderhalf seizoen bij Ajax bouwde Ten Hag met een mix van jeugdspelers, aangekochte ervaring én investeringen in buitenlandse talenten een succesformule die tot de halve finale van de Champions League kwam. Wéér anderhalf jaar later staat er een volledig ander team, inclusief strijdplan, op het veld dat het grote Borussia Dortmund van de mat tikte en inmiddels vergeleken wordt met de succesvolle lichting uit het seizoen 2018/2019. 

Daarom is Newcastle United bij uitstek dé club waar Ten Hag zijn voetbalhart kan ophalen. Op het moment dat alle kinderziektes uit de nieuwe organisatie van The Magpies zijn verdwenen en het Premier Leugue-schap is ook volgend seizoen een zekerheid, kan Ten Hag bij Newcastle gaan bouwen aan een ‘nieuwe Ajax’. Ten Hag voor het fundament op het veld, en wellicht zijn maatje Overmars voor de spelerszaken. Dat is in eerste instantie een (grote) stap terug voor het Ajax-duo, maar één ding is wel zeker in Newcastle: de club hoeft zijn sterspelers niet te verkopen, waardoor je in plaats van twee teams in drie jaar één team in hetzelfde tijdbestek kan bouwen, waardoor Ten Hag nóg meer in zijn kracht komt te werken.