De onbreekbare liefde tussen Luciano Da Silva en FC Groningen

Midden tussen de bergen en de prachtige natuur van Brazilië woont een Groninger in hart en nieren. Nog vaak denkt Luciano Da Silva terug aan zijn tijd in De Euroborg, de wederzijdse liefde van de supporters, de sfeer en de pintjes na de wedstrijden. In zeven jaar tijd bouwde hij na een moeizaam begin een onbreekbare band op met de club. “Hier in Brazilië kunnen ze niet geloven dat FC Groningen gedegradeerd is.”

Het nieuwe leven van voormalig Groningen-doelman Luciano Da Silva

Tegenwoordig ziet het leven van Luciano er heel anders uit. Hij heeft het professionele voetbal volledig achter zich gelaten en verkoopt nu kinderkleding samen met zijn vrouw. “Een paar jaar geleden was ik keeperstrainer van de A1 bij mijn oude club Germinal Beerschot. Maar daarna kwam de coronacrisis en moest ik weer terug naar Brazilië. Toen heb ik samen met mijn vrouw besloten om hier te blijven. We hebben nu een winkel waar we kleren en kinderkleren verkopen, dus voetbal zit op dit moment voor mij in de ijskast.” Al kan één club daar misschien verandering in brengen. “Voor FC Groningen is het anders. Als zij mij naar Nederland willen halen, moet ik het wel overwegen, want Groningen zit in mijn hart. Alles wat ik nu heb, heb ik aan Groningen te danken. Zij hebben mij de kans gegeven om in een goede competitie te spelen.”

Liefde op het eerste gezicht

Voordat Luciano in 2007 bij FC Groningen terechtkomt, beleeft hij goede jaren in België bij Germinal Beerschot. Nadat hij zich in zeven jaar tijd ontplooid heeft tot publiekslieveling in Antwerpen, is het tijd voor een nieuwe uitdaging, die hij vindt in Groningen. “Ik had nog een half jaar contract bij Beerschot toen Henk Veldmate mij belde. Hij had mij een aanbieding gedaan om naar FC Groningen te komen, maar ik twijfelde nog een beetje. Daarna ging ik naar Groningen om naar de stad en het stadion te kijken. Dat zag er allemaal super mooi uit. De Nederlandse competitie is ook sterker dan de Belgische. En ik had een dvd gekeken, toen was ik helemaal verliefd. FC Groningen, de supporters en mooie stad. Ik kon gewoon geen nee zeggen.”

Moeizaam eerste jaar 

In het eerste seizoen bij FC Groningen heeft de Braziliaanse keeper het lastig. Hij moet wennen aan de Nederlandse competitie en komt terecht in een ingespeeld team met spelers als Evgeniy Levchenko, Luis Suárez, keeper Brian van Loo, Gibril Sankoh en Bruno Silva. “Voor mij was het een ander niveau, ik moest me aanpassen. Ik had toen ook gezegd tegen de trainer Ron Jans, toen ik benoemd werd als tweede keeper, dat ik tijd nodig had”, vertelt Luciano, die destijds veel aan Jans heeft gehad. “In het begin van mijn carrière in Nederland was ik simpelweg niet goed genoeg. Hij wist dat ik tijd nodig had. Ik kwam in een nieuwe omgeving met nieuwe collega’s, een nieuw systeem van voetballen. Hij heeft mij daarin geholpen, daar ben ik hem dankbaar voor. Hij maakte altijd tijd voor een praatje met mij en was sympathiek, dat is allemaal erg belangrijk voor een voetballer. Zelfs toen ik niet speelde of toen ik het moeilijk had, kwam hij naar mij toe om te vragen hoe het was.” 

Succesjaar en individueel hoogtepunt

In het tweede seizoen beleeft Luciano zijn grote doorbraak in Nederland. In de voorbereiding op het seizoen 2008-2009 heeft hij het vertrouwen van de staf gewonnen en gaat hij het seizoen in als nummer 1. Het seizoen dat volgt zorgt ervoor dat de naam van de Braziliaan uit een klein dorpje genaamd Purilândia nog altijd rondzweeft in de gedachten van de fans van FC Groningen. Zo haalt de goedlachse keeper er met zijn sprongkracht en atletisch vermogen een hoop ballen uit, en gebruikt hij het gegeven vertrouwen van zijn teamgenoten en trainers als brandstof. In dat seizoen wordt een clubrecord neergezet. Met slechts 31 goals tegen en 17 clean-sheets staat de Groningse defensie als een muur, met als cement tussen de stenen de keeper zelf. Al is hij daar bescheiden over. “Dat is een clubrecord, volgens mij staat dat nog steeds. Maar het werd makkelijk gemaakt door de hele goede spelers voor mij: Fredrik Stenman, Marcus Berg, Gonzalo García, Koen van der Laak, Goran Lovre, Tim Matavz”, somt hij op. “Wat een fantastisch team.” 

Het blijft dat seizoen niet alleen bij een clubrecord. Zo krijgt de destijds 29-jarige doelman nog meer erkenning, met het winnen van De Zilveren Schoen (2e beste speler van de Eredivisie in het seizoen 2008-2009). “Ja, zeker. Ik ben nog steeds heel trots. Ik ben bekend hier in de omgeving, maar mensen beseffen niet hoe speciaal het is om een Zilveren Schoen in Nederland te winnen. Ik ben een Braziliaanse keeper en kom uit een dorpje van maar 1000 inwoners. Heurelho Gomes heeft ook De Zilveren Schoen gewonnen (Braziliaanse oud-keeper van PSV die voor het seizoen 2007-2008 De Zilveren Schoen won). En als ik een prijs kan winnen zoals Gomes, dan is dat fantastisch voor mij. Er zijn nog altijd journalisten die willen weten wie die Braziliaan was ruim 10 jaar geleden, die komen me dan opzoeken voor een leuk interview.”

Leven na het profvoetbal

Nadat Luciano zijn basisplek is kwijtgeraakt in het seizoen 2012-2013, mag hij na rood van eerste keeper Marco Bizot nog één keer invallen, thuis tegen FC Twente. Dat is ook gelijk zijn laatste wedstrijd in het betaald voetbal. Luciano en FC Groningen besluiten samen om zijn contract te ontbinden.

De destijds 33-jarige Luciano stopt met voetballen en keert direct terug naar zijn geboorteland. “Ik moest in Brazilië een operatie aan mijn knie ondergaan en mijn vader was destijds overleden, dus toen hebben mijn vrouw en ik besloten om in Brazilië te blijven. Bijna 10 jaar geleden hé. De tijd gaat snel… Ik woon nu op 400 kilometer van Rio de Janeiro. Het is echt een hele mooie omgeving hier.” Ondanks dat Luciano geniet van zijn huidige leven, mist hij Nederland nog weleens. “Ik mis heel veel in Nederland. Niet alleen mijn vrienden, maar ook de stad en de mensen. Ik had een hele goede band met de mensen in Reitdiep”, een wijk in Groningen waar hij destijds woonde. 

Waar veel spelers na hun carrière het sportieve leven achter zich laten, is dat voor Luciano niet het geval. “Ik fiets vaak, doe krachttraining en voetbal twee keer per week. Elke zondagmiddag spelen wij met een vriendenteam, dat is heel gezellig. Maar ik ben geen keeper meer, nu speel ik als controleur. Nadat ik besloot mijn carrière af te sluiten, heb ik nooit meer gekeept. Ik heb veel pijn in mijn knie, kan niet meer goed springen. Dat was juist een van mijn beste kwaliteiten. Als ik gewoon loop in het veld voel ik niks, maar als ik moet springen wel. En iedereen weet dat ik in België en Nederland gespeeld heb, dus ik heb ook nog een reputatie hoog te houden”, grapt Luciano.

Grote namen

Met trots noemt Luciano een rijtje spelers op tegen wie hij gespeeld heeft. “Jaap Stam, Edgar Davids, Roy Makaay. Dat is een eer voor een jongen van de boerderij in Rio de Janeiro”. Maar in zijn zevenjarige periode bij Groningen, benoemt hij drie Groningse spelers die hem echt opvielen. “Sankoh was echt een goede speler. Gonzalo García García was magistraal. Maar de allerbeste is Tadic. Hij is van een andere wereld.” Nog een speler van topniveau waar Luciano het veld mee deelde, is Virgil van Dijk. “Van Dijk van toen was heel jong. Tuurlijk, hij had al een paar wedstrijden gespeeld, maar hij was groeiende en heeft veel geleerd van Pieter Hoekstra en Erwin van Looi, zij waren belangrijk voor Van Dijk op dat moment. Maar je zag wel dat hij een heel talentvolle speler was. Hij verloor geen enkele kopbal, dat maakte het voor een keeper veel gemakkelijker.” Doordat zijn toenmalige ploeggenoot zich later ontpopt heeft tot een ware sterspeler, wordt Luciano nog wel eens aangesproken. “Ik moet zeggen, ik ben heel trots dat ik met Van Dijk gespeeld heb. Veel mensen kennen hem. Dan komen ze naar mij toe, zo van: ‘Jij hebt met Van Dijk gespeeld’. Dan grap ik altijd van: ‘Nee, van Dijk heeft met mij gespeeld’.”

Op stap met Guus Meeuwis

Luciano kijkt terug op een herdenkbare periode bij FC Groningen met hoogtepunten die hij in zijn hart voor altijd meedraagt. “Kijk, ik zeg het altijd, elke wedstrijd die ik in De Euroborg mocht spelen was een hoogtepunt: de sfeer, de voorbereiding, de pintjes na de wedstrijd. Als we een derby wonnen tegen Heerenveen, of tegen Ajax of PSV een resultaat behaalde en dat met de supporters vierden. Dat was heel mooi, echt genieten.” Op die lange avonden na de wedstrijd leerde Luciano de Nederlandstalige muziek kennen. “We speelden een keer gelijk tegen PSV. Koen van der Laak was onze aanvoerder en hij was bevriend met Guus Meeuwis. Hij was bij die wedstrijd en na die wedstrijd gingen we in Groningen op stap, samen met Guus Meeuwis. In een club draaide hij ‘Het Is Een Nacht’. Ik kan me nog herinneren hoe leuk dat was. Ik luister nog steeds Nederlandse muziek. Marco Borsato en natuurlijk Guus Meeuwis. Leuke muziek en is goed voor mijn Nederlands”, aldus Luciano, die nog opvallend goed Nederlands praat.

Degradatie FC Groningen

Momenteel gaat het minder goed bij FC Groningen. De onverwachte degradatie heeft impact op de voormalige goalie, die zijn club in al die jaren vanuit Brazilië is blijven volgen. “Ja, ik volg het met pijn in mijn hart. Ik kijk alle wedstrijden op televisie hier. Soms is het in Brazilië dan pas negen of tien uur in de ochtend. Dan zie ik dat Groningen weer aan het verliezen is, dan is mijn dag gelijk verpest. Het is echt niet leuk om Groningen in deze situatie te zien. Mensen geloven het niet als ik zeg dat Groningen gedegradeerd is. Mensen weten van het mooie stadion, van de supporters, normaal altijd een goed team. Als je de huidige situatie bekijkt. Dat is gewoon pijnlijk.” Toch weerhoudt de degradatie Luciano er niet van om zijn club te blijven volgen. En hij ziet zelfs het positieve ervan in. “Ze horen op het hoogste niveau van Nederland en ik denk dat ze het goed gaan doen volgend seizoen. Ze zullen veel wedstrijden gaan winnen. Dat mijn weekenden een stuk leuker gaan worden dan dit jaar, is een zekerheid. Vrijdagavond kunnen we dan gewoon weer met een glimlach op stap.”