Schmidt verpest talent Mohamed Ihattaren

Mohamed Ihattaren heeft veel gemeen met de voorbereiding van PSV: allebei zijn ze alles behalve vlekkeloos begonnen aan het seizoen. De Eindhovense club kwam na een paar weken pas écht op stoom met een knappe overwinning op Hertha BSC (4-0). Het Eindhovense troetelkind heeft echter zijn draai nog niet weten te vinden in het nieuwe systeem van Roger Schmidt. Maar: dat kan nog komen… 

Mohamed Ihattaren was vorig seizoen één van de weinige lichtpunten van het Eindhovense seizoen. De teleurstellende vierde plek werd een beetje verlicht door de doorbraak van de toen 17-jarige aanvallende middenvelder.

De jeugdinternational van Oranje, die aankomende interlandperiode in de Nations League zijn debuut kan maken voor de A-ploeg, dribbelde zich met speels gemak in het eerste elftal van PSV. Hij lijkt onder de nieuwe trainer Roger Schmidt een stuk meer moeite te hebben om zijn kunsten van vorig seizoen te vertonen. 

Valse start 

De corona-crisis betekende voor Ihattaren een vervroegd afscheid van zijn eerste seizoen als senior. In de verlengde zomerstop genoot hij wellicht iets te veel van zijn welverdiende rust: de Nederlander met Marokkaanse roots verscheen met een buikje op de eerste training van PSV en werd wegens dat overgewicht gepasseerd in de eerste wedstrijden van het seizoen. Daardoor had Ihattaren een valse start aan het begin van een nieuwe periode bij PSV. 

Vanaf de reservebank zag de 18-jarige middenvelder dat zijn geliefde posities – achter de spitsen of rechtsbuiten – onder Roger Schmidt tot het verleden behoren. De Duitse oefenmeester laat PSV in een 1-4-4-2-opstelling acteren, waar de buitenste middenvelders meer verdedigende taken toebedeeld krijgen dan voorheen. 

Ondanks de valse start van Ihattaren, kreeg de jongeling wel de kans om zich te bewijzen. Schmidt besloot het talent een linie te laten zakken en in plaats van aanvallend, meer centraal op het middenveld te posteren. Op die manier zou hij zijn acties kunnen blijven maken (vorig seizoen: 4,2 per wedstrijd, 67% succesvol) en zo richting een positie te dribbelen waar hij zijn beslissende passes (vorig seizoen: 2,1 per wedstrijd) kan geven. 

Centrale middenvelder 

Dat plannetje pakte echter anders uit voor PSV. Ihattaren is een voetballer die volledig intuïtief speelt en dus veel vrijheid nodig heeft in zijn spel. Als centrale middenvelder komt hij daarom ook niet goed tot zijn recht: op het moment dat hij een dribbel inzet en balverlies lijdt (33% van de gevallen vorig seizoen) valt er een groot gat op het centrale middenveld waarvan de tegenstander kan profiteren. Daardoor wordt Ihattaren gedwongen om een stuk behoudender te spelen dan hij gewend is. 

Dat is op zich niet erg: zo leert een jonge speler keuzes maken en de momenten herkennen wanneer hij écht kan gaan. Aan de andere kant komen dan zijn (gebrek aan) defensieve kwaliteiten om de hoek kijken, aspecten waar de jongeling zijn status als wonderkind niet aan te danken heeft. Als je dan ook

nagaat dat hij een groot deel van zijn beslissende passes vorig seizoen uit een korte pass gaf (totaal 2,4 per wedstrijd, 67% was kort), wordt hij op dat gebied óók niet in zijn ware kracht gebruikt als centrale middenvelder. Vanuit die positie is het gemakkelijker om met een lange bal beslissend te zijn dan met een korte pass. 

Buitenste middenvelder

Naast centraal op het middenveld werd Ihattaren ook aan de buitenkant opgesteld door Schmidt. In de speelstijl van PSV lijkt de rol van buitenste middenvelder een beetje op het concept waar Ihattaren als rechtsbuiten indruk wist te maken vorig seizoen. Toch zijn die buitenspelers onder Schmidt een stuk minder vaak ‘diep’ op het veld te vinden dan de buitenspelers van vorig jaar. 

Dan ontstaat er eigenlijk hetzelfde probleem als Ihattaren ervaarde als centrale middenvelder. De afstand tot de goal is te groot, waardoor het ook een stuk moeilijker is om de gewenste impact te hebben en wordt er ook meer een beroep gedaan op zijn mindere kwaliteiten – meeverdedigen, duels uitvechten en tackelen – dan dat hij zich vooral kan focussen op zijn sterke punten.

Hangende spits 

Is er dan helemaal niets meer mogelijk voor het wonderkind van Eindhoven? Zo erg is het ook niet. Het systeem waarin PSV op dit moment speelt is voor Ihattaren als middenvelder misschien een verpesting van zijn grote talent, maar dat sluit niet uit dat hij deze kwaliteiten op een andere positie wél kan laten gloriëren.

PSV speelt dit seizoen zonder aanvallende middenvelder, maar wel met een tweede spits. Van de voorhoedespelers van de Eindhovenaren is Donyell Malen op dit moment de zekerheid. 

De Nederlander, die onlangs terugkeerde na een lange blessure, laat zich vaak terugzakken in het middenveld en speelt daarom als een soort hangende spits: een tussenvorm tussen een diepe spits en een aanvallende middenvelder.

Toch bleek vorig seizoen dat Malen als diepste man het meest effectief blijkt te zijn. Vanuit die positie kan hij zijn snelheid, balcontrole en doelgerichtheid gebruiken in de vijandige zestien in plaats van op zo’n 20 meter van het doel. Op die positie is het vooral belangrijk dat je dribbelt met de bal, fysiek je mannetje staat en een enorme pass in je benen hebt. Voor dat soort klussen is een andere speler van PSV véél beter geschikt: Mohamed Ihattaren.