Pitch invasion overal: de teloorgang van de kritische supporter

Pitch invasion, oftewel een veldbestorming. Heerlijke beelden van supporters die massaal op het veld feestvieren met hun spelers. Vroeger zonder de tribunes zag je al snel pitch invasions. Alleen, wel als ze echt kampioen waren of een andere prachtige prestatie hadden neergezet. Tegenwoordig is een wedstrijd winnen al voldoende voor een veldbestorming. Waar is de kritische supporter gebleven?

Opinie: pitch invasion te pas en te onpas, waar zijn de kritische supporters?

Positivisme is iets anders dan kritisch, vind ik. Kijk, natuurlijk moeten fans te allen tijde achter hun club blijven staan. Vol goede moed vooruit schreeuwen. Uitfluiten helpt niemand, maar kritisch zijn moet zeker ook. Streng zijn op wat voor niveau voor de dag wordt gebracht en op het functioneren van spelers, technische staf en andere facetten van jouw club. Je hebt immers het alle beste voor daarmee en wil dus ook dat jouw club stappen vooruit zet.

Het juichen hoort erbij en feestvieren op het veld is misschien wel het mooiste wat er is. We zagen het vorig seizoen bij Roda JC mislukken. Daar dachten ze al dat ze gepromoveerd waren door een misgeïnformeerde stadionspeaker. We zagen het slagen bij FC Groningen, toen zij wel promoveerden naar het hoogste niveau.

Telstar-fans en Willem II-supporters snel tevreden

We zien het nu gebeuren bij Telstar en Willem II. Zijn die twee clubs al gepromoveerd naar de Eredivisie (of in het geval van Willem II erin gebleven)? Nee, ze hebben de finale bereikt. Dat is blijkbaar al voldoende voor een pitch invasion. De veldbestorming bij Telstar liep totaal uit de hand. Want dat een andere supportersgroep feest aan het vieren is, kon bij de FC Den Bosch-supporters er niet in. Zij stormden dus ook door de fragiele (niet-bestaande) barricade en gingen op de vuist en meer. Een veldslag volgde en vele hoofden schudden in ongeloof.

Bij Willem II was het een dag later ook raak. In Tilburg zijn ze al blij dat ze na een half jaar weer een wedstrijd hebben gewonnen en dus was niet alleen de Kingside in euforie. Heel het stadion toog het veld op en ook hier dacht iedereen er het zijne van. We moeten toch nog de finale spelen? Wat is de overtreffende trap van een pitch invasion. We gaan het komende zondag zien bij de return van de finale om een plek in de Eredivisie.

Pitch invasions door heel Europa

Overigens is een pitch invasion, het woord zeg het al, helemaal geen Nederlandse uitvinding. In Engeland doen ze het ook en tegenwoordig ook als de halve finale van de play-offs worden gewonnen. Dan mag je namelijk naar Wembley (of je nou naar de Premier League kan of de League One) en dat is eigenlijk al het summum.

Een weekje veldbestormingen op de Europese velden dus. Even de kritische pet af en bij elk minimaal succesje het veld op rennen. Op zoek naar een speler, doel, mooi plekje voor je fakkel of gewoon doldries rondjes rennen. We zien het overal. Ook in Duitsland, ook in België.

Klassieke pitch invasion is voor kampioenschappen

Maar goed, Royale Union-Saint Gilloise kroonde zich na 90 jaar weer kampioen van België en dat mag dan ook wel gevierd worden met een pitch invasion. 90 jaar geleden zal er vast ook een veldbestorming geweest zijn. Eigenlijk kennen we de klassieke pitch invasion ook van de klassieke (zwartwit-)beelden. Toen er nog geen tribunes of grote stadions waren stonden de fans al langs de lijn te wachten. Bij promotiewedstrijd of duel om het kampioenschap waren ze daar. Heerlijke ouderwetse beelden.

Ik maakte het zelf in een relatieve moderne variant mee bij Hércules CF in Alicante. De roemruchte Spaanse club bivakkeerde twee jaar op het ‘amateuristische’ vierde niveau en na een ongelooflijke titelstrijd werd de club op de slotdag kampioen van dat beschamende level. Wat niet voor schaamte zorgde waren de supporters. 30.000 man sterk vierden het titelfeest met een invasión de campo (pitch invasion/veldinvasie). Ongelooflijke beelden want tegenstanders spelen voor een paar honderd man en een koe omringd door palmbomen.

Kritiekloze supporters bij Ajax en AZ?

Dat zijn de echte pitch invasions, de veldinvasies die horen bij vitale wedstrijden. Waarbij supporters duizend doden sterven en uiteindelijk het toch uit kunnen schreeuwen van geluk. Die momenten zijn klein en zeldzaam en moeten we koesteren. De pitch invasion moet niet worden misbruikt door de nieuwe kritiekloze supporter.

In een ver verleden schaamde ik mij al voor een dvd’tje van Feyenoord met twee overwinningen op Ajax (om vervolgens in de play-offs kansloos onderuit te gaan). Of het vieren van de tweede plek van diezelfde club, of nog erger het vieren van het niet bereiken van een prestatie van de rivaalclub (in dit geval Ajax). Als Feyenoord zijnde mag je alleen prijzen en kampioenschappen vieren. Zeker nu.

Farioli verdiende pitch invasion

Het is wellicht ook verbazingwekkend dat ze opeens zo blij zijn in Alkmaar met de tweede voorronde van de Conference League. Een seizoen waarin de club wellicht verder had kunnen komen in de Europa League en de KNVB Beker had moeten winnen, eindigde zo toch nog met gefeest. Opvallend.

De Ajax-supporter is ook opvallend positief. Natuurlijk weten we waar ze vandaan komen. Maar het valt te prijzen dat er zo snel realiteitszin is ingedaald in Amsterdam. De invloed van Francesco Farioli waarschijnlijk. Hij verdient ook meer dan zo’n roemloos vertrek. Gelukkig won hij nog de SN Trainer van het Seizoen-verkiezing.

Klassieke Ajax-fan dreigt te verdwijnen

Ik hoop dat de Ajax-fan net zo positief, maar weer kritisch zal zijn tegenover de volgende trainer. Waarschijnlijk een Nederlandse coach en waarschijnlijk zal de Nederlandse pers een stuk minder kritisch zijn. De Ajax-supporter moet namelijk niet doorslaan en straks een pitch invasion organiseren als Feyenoord wordt verslagen of als een obscure voorronde van het derde Europese clubtoernooi wordt bereikt.

Dat is de teloorgang van de kritische supporter. Bewaar de pitch invasions voor de sublieme momenten en blijf scherp en kritisch gedurende het hele seizoen. Want geloof me, zelfs of juist bij Hércules zijn ze kritischer dan kritisch. Ook daar willen ze winnen (en niet alleen thuis in het immense stadion) en het liefst met mooi voetbal. Maar als dat niet lukt moet je realistisch zijn, met een flinke gezonde dosis kritiek en zonder overbodige pitch invasions.

Over Eimert Pruis

Presentator en schrijver Eimert Pruis werkt onder de Spaanse zon voor SoccerNews. Hij richt zijn blik dus vooral op Spanje, FC Barcelona en Real Madrid, maar maakt ook inside-verhalen over Oranje en Feyenoord. Heb je een tip? Mail naar [email protected]

Beluister hier de laatste podcast van Eimert Pruis met Aad de Mos over het afgelopen Eredivisie-seizoen