Haller zorgt voor grote verrassing bij Ajax

Sébastien Haller lijkt sinds zijn komst naar Ajax soms alleen door Erik ten Hag gewaardeerd te worden. De Franse spits werd onder gejuich gewisseld in de Johan Cruijff Schaal-finale tegen PSV. De recordaankoop, volgens velen al een miskoop, zal aankomend seizoen de nodige kritische monden snoeren. 

Sétbastien Haller heeft eigenlijk nooit een eerlijke kans gehad bij Ajax. De Franse spits werd halsoverkop gehaald in de winterstop. Brian Brobbey was zijn toekomst destijds al niet zeker, Schalke 04 trok aan Klaas-Jan Huntelaar en Danilo Pereira, die in de eerste seizoenshelft van vorig seizoen veel indruk maakte in het shirt van FC Twente, had blijkbaar nog niet het krediet opgebouwd bij Ajax en Twente om een vervroegde terugkeer te kunnen bewerkstelligen. Daarom telde Ajax een recordsom neer om Haller over te nemen van West Ham United. Die 22,5 miljoen euro lijken hem zelf niet te storen, maar dat valt over een deel van de Ajax-supporters niet te zeggen. De Franse spits wordt weggezet als een recordmiskoop, terwijl het aanpassingsproces van de spits nog niet eens over de helft is. Dat maken de prestaties van de spits, alleen maar indrukwekkender. 

Sébastien Haller en Ajax

Er lijkt een vloek te rusten op de diepste aanvaller van Ajax. Alleen Luis Suárez heeft de afgelopen jaren vanuit de punt van de Ajax-aanval een toptransfer voor elkaar weten te spelen. De afgelopen seizoenen passeerden veel spelers de revue, maar wist geen van alle aanvallers een diepe indruk achter te laten. Afgelopen voetbaljaar leek daar eindelijk een uitkomst op te komen. Brobbey stond al langer te boek als een megatalent, maar werd door Ten Hag nog niet regelmatig in het veld gebracht in de eerste seizoenshelft. De jonge aanvaller was volgens de trainer nog niet klaar voor het grote werk, maar dat veranderde op het moment dat Klaas-Jan Huntelaar terugkeerde bij Schalke 04 en de Amsterdammers een nieuwe pinchhitter zocht. Dat het charme-offensief van de Amsterdammers te laat kwam om Brobbey te overtuigen om tijdens de winterstop een nieuw contract te tekenen, zorgde (in)direct voor de beslissing om 22,5 miljoen euro neer te tellen voor Haller, die later ook het definitieve vertrek van Brobbey inluidde. 

Wanneer je de kwaliteiten van Brobbey en Haller naast elkaar legt, dan is het een gemakkelijke conclusie om te trekken dat Brobbeys kwaliteiten veel meer bij Ajax passen dan die van Haller. Het belangrijkste verschil: het spelen in de kleine ruimte en het verschil in snelheid. Het zorgde echter ook voor een vertekend beeld: op het moment dat je na zeventig minuten kan invallen, is dat heel anders voetballen dan wanneer je vanaf de meet in het veld staat. 

Op het moment dat Ajax tegen een mindere tegenstander speelt, hoef je in de eerste driekwart van de wedstrijd niet veel ruimte te verwachten, en heb je ook geen ruimte achter de verdediging die je nodig hebt om de snelheid van Brobbey überhaupt te kunnen gebruiken.
Op dat moment heb je meer aan een type Haller dan een type Brobbey. Natuurlijk zijn er duizend dingen aan te merken op het spel van de spits, één ding staat wel buiten kijf: er is op dit moment niemand in de Ajax-selectie die zo gemakkelijk zijn doelpunten maakt als Haller. Het komt niet vaak voor dat een speler na een bliksemtransfer zich zo snel al rendabel kan maken. De Fransman, die zijn interlands voor Ivoorkust speelde, had vorig seizoen negentien Eredivisie-wedstrijden nodig voor elf doelpunten en vijf assists. 

Progressie 

Je kunt de komst van Haller bij Ajax een beetje vergelijken met de transfer die Olivier Giroud maakte toen hij van Montpellier overstapte naar Arsenal. De boomlange Franse spits speelde de eerste twee seizoenen als een onwennige schakel in het hogeschoolvoetbal dat Arsene Wenger zijn team liet spelen, maar aan de hand van de Franse oefenmeester maakte Giroud grote stappen op voetballend gebied, vooral in de kleine ruimte, terwijl hij zijn doelpuntenmoyenne uit Frankrijk ‘gewoon’ meenam. Nu is Ten Hag geen Wenger en is Haller geen Giroud, het geeft wel aan dat een speler kan groeien in zijn de nieuwe rol die hij bij zijn nieuwe club moet vertolken. Voor Haller is dat niet anders, maar hij heeft nog een andere tool: het tactische brein van zijn trainer. 

Je kunt niet verwachten dat Haller binnen een half jaar gaat voetballen zoals Suárez dat deed in de punt van de aanval, of een snelheid ontwikkelen dat hij Brobbey bij kan houden. In de kleine ruimte heeft de spits nog veel te winnen, maar je kunt niet over het hoofd zien dat de spits op dit moment nog maar een halfjaar met deze manier van spelen gewend is, en dat dit 180 graden gekeerd staat op hetgeen wat hij gewend is. Daar is tijd voor nodig, en die tijd krijgt de spits van Ten Hag. Een deel van de Ajax-supporters hebben minder geduld met de recordaankoop. Gezien de transfersom is dat meer dan terecht, gezien de speelstijl van Ajax en de speelstijl van Haller is dat volledig te begrijpen. Conclusies trekken middenin een proces zorgt er echter wel voor dat er een bepaalde negatieve sfeer komt te hangen rondom Haller, die stoïcijns genoeg lijkt om dit naast zich neer te leggen en door te gaan waar hij voor gehaald is: doelpunten maken. 

Wraak van Haller

Gaat Haller ooit een speler worden die twee spelers uitspeelt, met een akka de doelman in het luchtledige laat grijpen en daarna de bal met een tip-top over de lijn werkt? Nee. De vraag is dan vooral: waarom verwachten Ajax-supporters dat wel? Omdat vanuit de strategie van vorig seizoen het team erop was ingesteld dat je als spits een belangrijke rol hebt in het combinatievoetbal. Aangezien de ruimtes dit seizoen weer een stukje kleiner zullen zijn, zal Ten Hag iets anders moeten verzinnen om zijn team te laten voetballen zoals vorig seizoen én het elftal beter afstemmen op het eindstation: de Franse recordaankoop. 

Daarom zal er vanaf volgend weekend nog geen grote verbeteringen te merken zijn. Maar een maand van nu, twee maanden van nu, drie maanden van nu: het team zal alleen maar beter op elkaar, en dus op Haller, ingespeeld raken. En als Ten Hag de kwaliteiten van zijn spits écht wil gebruiken, zorgt hij ervoor dat een speler als Steven Berghuis zich in balbezit zo kan positioneren dat hij, zoals hij ook tegen PSV al liet zien, naar binnen kan trekken, in de ruimte kan duiken die eigenlijk door Haller bespeeld wordt zodat Haller zich kan richten op hetgeen waar hij nú al niet te kloppen is door een andere Ajacied. Buiten de zestien mag Haller dan niet de beste speler zijn van de Amsterdammers. In de vijandige zestien is hij van een ander niveau. Om hem daar zo vaak mogelijk in stelling te brengen, heeft hij echter zijn trainer, en dus ook zijn teammaten nodig. De tijden van een type Suárez in de spits van Ajax, zijn al jaren voorbij. En als die tijd komt, dan is dat voor één of twee jaar. Dan kun je beter een stabiele doelpuntenmaker in de spits hebben die qua individuele kwaliteit minder is, maar altijd doet waarvoor een spits buiten Johan Cruijff ArenA vooral voor dient.