Davy Pröpper redt landskampioenschap PSV

PSV ging als winterkampioen van de Eredivisie de -stop in. De Eindhovenaren staan één punt voor op Ajax en vier punten voor op Feyenoord. Van een polonaise is in Eindhoven echter nog geen sprake: met een zwaar programma voor de boeg, waar onder andere Ajax en AZ de tegenstanders zijn, zullen de Eindhovenaren vooral winst boeken door hun centrale middenveld op een andere manier in te vullen dan dat het de laatste twee jaar doet. De sleutel? Davy Pröpper. 

Davy Pröpper had zijn terugkeer bij PSV wel wat anders voorgesteld. De dertigjarige centrale middenvelder keerde aan het begin van dit seizoen terug in het Phillips Stadion, dat de Nederlander in 2017 verruilde voor een avontuur in de Premier League bij Brighton & Hove Albion. De middenmoter uit Engeland betaalde destijds dertien miljoen euro om Pröpper over te nemen van PSV. 

Davy Pröpper en PSV

Vier jaar later bewandelde de middenvelder transfervrij weer de omgekeerde weg. In zijn eerste half jaar bij PSV miste de zeventienvoudig Oranje-international al veel wedstrijden door een blessure, dat hem ook de laatste weken voor de winterstop van spelen hield. Maar ook wanneer Pröpper wél topfit is, kiest PSV-trainer Roger Schmidt voor andere spelers. Daardoor ga je jezelf bijna afvragen welke meerwaarde Pröpper ook alweer had. Je hoeft maar één compilatie op Youtube te kijken wat Pröpper in zijn mars heeft. Dat laatste lijkt Schmidt nog steeds niet door te hebben. 

Of de Duitse oefenmeester maakt simpelweg andere keuzes. Dat de trainer bepaalde eisen aan zijn spelers stelt die andere Eredivisie-trainers onbelangrijker vinden, laat zien dat de transfervrije aankomst van Pröpper eerder uit de koker van technisch directeur John de Jong (en de rest van de PSV-directie) kwam dan dat Schmidt de zeventienvoudig international van het Nederlands elftal aandroeg bij de transferbesprekingen aan het einde van het vorige seizoen. Dat naast Pröpper ook Marco van Ginkel een definitief contract tekende in het Phillips Stadion, maakte de opdracht voor de 30-jarige Nederlander niet gemakkelijker. 

Dat Pröpper ongeveer de helft van de wedstrijden in de eerste seizoenshelft aan zich voorbij moest laten gaan wegens slepende blessure(s), die hem ook de laatste weken voor de winterstop aan de kant hielden, staat echter voor een groot deel los van de basisplaatskansen van de middenvelder. Op het moment dát Pröpper fit was dit seizoen, koos Schmidt over het algemeen voor andere type spelers in de as. Daardoor lijkt er veel veranderd bij PSV, helemaal als je de wedstrijd om de Johan Cruijff Schaal nog voor de geest kan halen, maar is er in de praktijk bar weinig veranderd voor de Eindhovenaren. 

Andere spelers, zelfde principe

In zijn eerste jaar als PSV-trainer koos Schmidt als centraal middenveld voor twee ‘brekers’. Ibrahim Sangaré en Pablo Rosario hadden eigenlijk één belangrijke taak in het elftal van de Duitse oefenmeester: ballen veroveren op het centrale middenveld en vanuit die positie ook zo veel mogelijk in de weg lopen en de tegenstander waar mogelijk onder druk zetten zodat er een fout wordt afgedwongen of de tegenstander zo ver terug moet dat de doelman een lange bal naar voren geeft om onder de druk uit te komen. 

Met dat eerste is helemaal niets mis. Het probleem van PSV begint op het moment dat de tegenstander een lange bal speelt en deze in de Eindhovense defensie terecht komt. Op dat moment loopt PSV tegen hetzelfde creatieve probleem als vorig seizoen op. Of je nu met Sangaré, Rosario, Van Ginkel of Gutièrrez speelt: dit zijn allemaal spelers die het niet moeten hebben van hun fluwelen pass en hun spelinzicht, twee belangrijke eigenschappen die een centrale middenvelder nodig heeft om vanuit deze linie voor belangrijke passes, kansen en assists te zorgen. Op dit moment heeft PSV één speler in de basis staan die dit op regelmatige basis op de mat kan leggen (Mario Götze, red.), maar de Duitse aanvallende middenvelder staat vaak ‘vast’ tussen de spelers van de tegenstander en heeft vanuit zijn positie weinig tijd en ruimte. Desalniettemin is de Götze in zijn eentje (2,8 belangrijke passes per wedstrijd) goed voor meer gevaar dan Sangaré, Gutièrrez (beide 0,7) én Van Ginkel (1) bij elkaar. 

Daardoor zijn de instructies voor de tegenstanders van PSV niet veel veranderd: probeer Götze vast te zetten tussen twee of drie spelers en je legt de hele Eindhovense ploeg lam. Dat de Eindhovenaren niet op basis van positiespel doelrijpe kansen kunnen creëren, is óók te ‘danken’ aan een type trainer zoals Schmidt. Door de manier van spelen van de Duitser komt de opbouwende focus opnieuw te liggen in de linie vanwaar dit het moeilijkste is: de defensie. 

Ontbrekende factor

Vorig seizoen was Olivier Boscagli als verdediger én opbouwer één van de revalaties van het seizoen van de Eindhovenaren. Dat de Franse verdediger dit jaar gemiddeld gezien net zo veel belangrijke passes geeft als Sangaré en Gutièrrez, laat eigenlijk zien dat er nog steeds géén creatieve focus ligt op het centrale middenveld. Over het algemeen openen de centrale verdedigers naar de buitenspelers, die Götze dan aanspelen voor een briljante vervolgactie. 

Aangezien de kleine Duitser constant in de (dubbele) dekking staat, is dat nog maar eens het bewijs dat een speler als Götze eigenlijk veel te goed is voor het niveau van de Eredivisie. Maar ook: dat Götze in zijn eentje verantwoordelijk is voor het creatieve gedeelte in de as, zorgt er ook voor dat Götze vaak ‘vast’ komt te staan en daardoor in een moeilijke positie komt. Dat terwijl de Duitser met een aanpassing van het middenveld echter nóg beter kan gaan renderen in het elftal van Schmidt. Dat kan echter pas op het moment dat Schmidt de balans van zijn centrale middenveld rechttrekt. Op dit moment spelen daar eigenlijk alleen maar spelers die het moeten hebben van hun loopvermogen (Van Ginkel en Sangaré) of defensieve kwaliteiten (Sangaré en Gutièrrez). 

Schmidt had vorig seizoen die oplossing voor handen door Boscagli door te schuiven naar het middenveld, maar de Fransman is in het centrum van de defensie op dit moment te belangrijk. Daardoor mist PSV, net als vorig seizoen, nog steeds een creatieve motor die vanuit de as van het veld het spel kan verdelen. Guti heeft in principe die kwaliteiten, maar heeft bij lange na niet zo’n verfijnde pass en inzicht als Davy Pröpper. Deze kwaliteiten ontbreken nu op het middenveld van PSV. Daardoor stroopt het ‘route-één-spel’ (bal veroveren en zo snel mogelijk naar doel tegenstander) van de Eindhovenaren, helemaal wanneer de tegenstander compact staat en er tussen de linies weinig ruimte is, in plaats dat het een vloeiende combinatiemachine zoals Ajax en Feyenoord wordt. 

Kampioenenmaker Pröpper

Pröpper mag dan niet het loopvermogen hebben dat de huidige voorkeurspelers van Schmidt op het centrale middenveld hebben. De Nederlander weet echter wel als geen ander hoe hij zich moet positioneren om ervoor te zorgen dat een opbouw snel voortgezet kan worden, heeft de handelingssnelheid om ook onder druk de juiste keuze te maken en kan vanuit de tweede lijn nog steeds gevaarlijk zijn met een afstandsschot of vanuit deze positie de beste afspeelmogelijkheid vinden om een nieuwe aanval op te zetten. Dat zijn onderdelen van het spel die door Sangaré en Gutièrrez nauwelijks of niet worden uitgevoerd – simpelweg omdat zij die kwaliteiten niet hebben of dat Schmidt het klaarblijkelijk niet belangrijk vindt dat er een passer tussen de linies van het middenveld staat. 

Kijk je naar de ontwikkelingen in Amsterdam en Rotterdam, dan zie je juist dat de creatieve inbreng van spelers zoals Ryan Gravenberch en Orkun Kökçü ervoor zorgt dat er vrijwel altijd tempo in de aanval kan komen, en je daarmee de organisatie van de tegenstander gemakkelijker uit elkaar speelt dan wanneer je een lange bal naar de vleugels geeft en vanuit de zijkant je een weg richting de goal probeert te combineren. Daardoor krijgt PSV opnieuw een bepaalde voorspelbaarheid in het spel, iets wat in de tweede seizoenshelft van vorig seizoen ook al voor problemen zorgde, en dat is met de moordende concurrentie van Ajax en Feyenoord een potentiële doodsteek voor de titelambities van de Eindhovenaren. 

Voetbal is in Engeland en Duitsland dan misschien veel (gegen)press spelen. Dat spelprincipe levert PSV ook de afgelopen jaren aardige resultaten op, maar Schmidt is het bijna aan zijn stand verplicht om de landstitel dit seizoen te pakken om de geloofwaardigheid van zijn voetbalfilosofie in ieder geval in Nederland te redden. Daarvoor zal de Duitser voor zijn gevoel buiten zijn comfortzone moeten stappen, en aangezien de Duitser dat de afgelopen 1,5 vrijwel niet heeft gedaan, lijkt Pröpper ook in het restant van het seizoen op het tweede plan te eindigen, totdat de middenvelder één keer het verschil maakt voor de Eindhovenaren. Of hij die kans ook écht gaat krijgen, is wel de vraag.

Schiet Pröpper PSV naar de Conference League-winst? Dat levert jou 11x je inleg op!