Ruud van Nistelrooy zet PSV-toekomst op spel

PSV ziet in Ruud van Nistelrooy de belangrijkste kandidaat om de hoofdtrainer van volgend seizeon te worden. De voormalig topspits, die nu zijn tweede seizoen bij Jong PSV als eindverantwoordelijke meemaakt, vond zichzelf eerder niet ervaren genoeg voor de functie. Met Fred Rutten als potentiële assistent probeert PSV dat te compenseren. Hoe dan ook: mocht Van Nistelrooy zich ook als trainer legendarisch willen maken in Eindhoven, zal hij de lessen van Phillip Cocu én Schmidt moeten combineren tot een nieuwe succesformule.

Het is niet gek dat PSV alsnog bij Ruud van Nistelrooy uitkomt in de zoektocht naar een nieuwe hoofdtrainer. De Eindhovenaren zitten in een lastige spagaat. De club heeft twee jaar geleden met de aanstelling van Roger Schmidt een nieuwe koers ingezet. Er moest een ander soort voetbal op de mat van het Phillips Stadion gelegd worden. Eén ding kun je met zekerheid zeggen: anders dan andere jaren ging het sowieso bij PSV. Of dat ook alleen maar positief is, is een tweede. We kunnen echter wel vaststellen dat de doelstelling van PSV deels geslaagd is. Een ander soort voetbal dan de succesformaties van Phillip Cocu, en in eerdere periodes Guus Hiddink en Eric Gerets, hebben we zeker gekregen. Of het ‘route-één-voetbal’ van Schmidt ook de snelste weg naar prijzen is, is wel de vraag.

PSV

Als je gaat kijken naar de gewonnen prijzen van de afgelopen seizoenen, dan is de conclusie ‘nee’. PSV won onder Schmidt tot nu toe alleen de Johan Cruijff Schaal. Het Europa League-avontuur strandde vorig seizoen met een dubbele confrontatie tegen Olympiakos, in de Eredivisie was Ajax na ‘Super January’, waar door de coronacrisis vrijwel alle topwedstrijden werden afgewerkt in de Eredivisie, niet meer bij te halen voor de ploeg van de Duitse oefenmeester. Dit seizoen gaat dat beduidend beter, getuige de kleine achterstand op Ajax (één punt, red.) in de vaderlandse competitie, de finaleplek in het KNVB Beker-toernooi én een plek in de kwartfinale van de Conference League.

Daarmee laat Schmidt niet alleen qua resultaten zien dat PSV in ontwikkeling is onder zijn leiding. Ook op het veld zijn er een aantal positieve veranderingen en ontwikkelingen te zien de afgelopen tijd. PSV speelt dit seizoen een stuk meer gecontroleerd dan vorig seizoen, iets wat ook te maken heeft met de tactische keuzes die Schmidt sinds zijn tweede seizoen maakt. Waar in het eerste jaar de Duitser zijn geliefde 4-2-2-2 uit de kast haalde, opereert PSV dit seizoen veel vaker vanuit een 4-2-3-1-startformatie – dat ook één van de gebruikte varianten is die Van Nistelrooy toepast bij Jong PSV. Opvallend is en blijft wel dat Schmidt, ondanks de positionering op het veld een ander verhaal vertelde, bleef vasthouden dat de nummer tien PSV eigenlijk de tweede spits was.

Die standvastigheid lijkt daarom ook de belangrijkste reden van de aankomende breuk tussen PSV en Schmidt. Dat de Eindhovenaren in eerste instantie al een aanpassing deden het speelplan van het team, lijkt daarom ook niet uit de koker van Schmidt te komen – anders heeft de Duitser geen reden om te zeggen dat het nog steeds 4-2-2-2 is. Nu PSV met Marcel Brands een algemeen directeur heeft die ook een stevige vinger in de voetbalpap zal hebben, werd de invloed van Schmidt waarschijnlijk nóg minder. Aangezien de Duitser de afgeopen seizoenen de aanwinsten op een presenteerblaadje kreeg als hij daar om vroeg, zorgt dat voor een héél andere werksfeer in het Phillips Stadion. Eentje waar Schmidt gezien zijn karakter en overtuiging in zijn eigen filosofie beter voor kan passen; inpassen gaat ‘m sowieso niet worden.

Het nieuwe, nieuwe PSV

Dat PSV na twee seizoenen Schmidt tot de conclusie komt dat de coach een goede match is voor de spelersgroep, maar qua filosofie niet helemaal bij de club past, is een risico dat het moest nemen. Wat de uitkomst van dit seizoen ook wordt, het is zeker niet het geval dat PSV de afgelopen jaren heeft weggegooid nu Schmidt aan het einde van het seizoen zijn biezen pakt. Het geeft PSV een nieuw ijkpunt in de progressie die de club sinds de aanstelling van de Duitser heeft ingezet. Het nieuwe PSV had nog de nodige kinderziektes die in het nieuwe, nieuwe PSV eruit gehaald kunnen worden.

De belangrijkste gegeven reden van Schmidt om niet bij te tekenen in Eindhoven was het (financiële) gat met Ajax. De Duitser raakte na maanden overleggen en onderhandelen niet overtuigd van het Eindhovense plan om structureel dichter bij de Amsterdammers te komen. Financieel, maar vooral sportief. Dat de coach daar zelf ook concessies voor moest doen, zoals in ieder huwelijk, lijkt met de tactische veranderingen dit seizoen wel vast te staan. Als je gaat beredeneren welk proces het eerste elftal van de Eindhovenaren doorgemaakt hebben sinds het moment dat de eerste gesprekken met Schmidt werden gevoerd, kom je automatisch bij het duo Ruud van Nistelrooy en Fred Rutten uit.

Het nulpunt dat Phillip Cocu zette bij PSV was er een van ongekende hoogte. De voormalig middenvelder van onder andere PSV en FC Barcelona reeg de prijzen aan elkaar tijdens zijn verblijf in het Phillips Stadion. Onder opvolger Mark van Bommel, die dezelfde spelprincipes als Cocu probeerde toe te passen in een systeem met een aanvallende middenvelder in plaats van een verdedigende middenvelder, ging het zo mis dat PSV een cultuurverandering doorvoerde met de aanstelling van Schmidt. Dat óók de Duitser niet alles naar wens deed van de clubleiding blijkt uit het feit dat Schmidt de eerste twee seizoenen een carte blance kreeg als het ging om tactisch- en spelersbeleid. Dit jaar moest de coach daar al concessies op doen. Volgend jaar zou dat wellicht nóg meer worden.

Ruud van Nistelrooy

Met Van Nistelrooy heeft PSV niet alleen een trainer met een héél ander karakter dan Schmidt. De voormalig topschutter van onder andere Manchester United en Real Madrid brengt door zijn ervaring als topaanvaller iets met zich mee wat Schmidt, Van Bommel, maar óók Cocu niet met zich mee konden brengen: aanvallend positiespel. Hoe je het ook wend of keert: niet alleen onder de twee oud-PSV’ers voor Schmidt, ook de afgelopen anderhalf jaar speelt PSV eigenlijk nog steeds op de omschakeling en de counter.
Ja, dat doen ze met een andere strategie.

Ja, de ploeg zet veel eerder druk dan onder Van Bommel en eerder Cocu. En ja: dat heeft nog steeds het resultaat dat PSV pas écht gevaarlijk wordt op het moment dat de tegenstander de bal verliest op de helft van de Eindhovenaren. Dat laat niet alleen zien hoe knap het is wat Erik ten Hag al jaren bij Ajax laat zien, en waar Arne Slot bij Feyenoord sinds dit seizoen mee bezig is. Je moet als trainer ook de tools hebben om dit soort voetbal in eerste instantie te kunnen spelen.
Van Nistelrooy heeft met zijn profiel als oud-topaanvaller niet alleen te maken gehad met de beste aanvoer die hij maar kon wensen.

Van Nistelrooy was als spits afhankelijk van het positiespel van zijn teamgenoten en paste zijn positioneringen daar ook op aan. Dat laatste, de op de juiste plaats staan om een aanval voort te kunnen zetten zonder het tempo te verlagen, is op dit moment het belangrijkste mankement van PSV. Een mankement waar Van Nistelrooy in zijn carrière al talloze keren mee dealde.

Het is daarom niet gek dat PSV de optelsom maakt dat Van Nistelrooy daarom dé man is om de successen van Phillip Cocu te herhalen. De voormalig topschutter is immers de aanvallende PSV-legende die Cocu als middenvelder was. Dat maken de twee legendes niet alleen andere spelers, maar ook als trainers zullen zij daardoor andere accenten leggen. In het geval van Van Nistelrooy: waarschijnlijk aanvallende accenten. Of Van Nistelrooy dat na de liefdesverklaring van Marcel Brands nog steeds niet op zit te wachten op de hoofdtrainersfunctie, is wel een belangrijke vraag. Aan de andere kant: of de oud-topspits de baan nu wel of niet aanneemt: zijn PSV-toekomst staat sowieso op het spel.

Win 5x je inzet als PSV kampioen van Nederland wordt!