Memphis maakt droomaanval compleet na stunttransfer

De toekomst van Memphis Depay is nog steeds in het ongewis. De 27-jarige aanvaller blinkt wekelijks uit bij Olympique Lyon en speelt zichzelf dus zeker in de schijnwerpers, maar de Oranje-ster tast nog steeds in het duister als het om zijn toekomst gaat. De beste stap ligt misschien dichter bij zijn huidige thuis dan dat hij zelf denkt. 

Het is een publiek geheim dat Memphis Depay zichzelf graag bij één van Europa’s eliteteams ziet spelen. De 27-jarige aanvaller van Olympique Lyon mocht het in een eerder stadium van zijn loopbaan proberen bij Manchester United, maar dat avontuur verliep niet zoals de destijds van PSV overgekomen buitenspeler annex spits had gehoopt. Een samenloop van omstandigheden zorgde ervoor dat Memphis niet zijn potentie haalde. Onder Louis van Gaal kreeg hij nog het vertrouwen van de trainer, maar na diens congé en de opvolging door José Mourinho zakte Memphis steeds verder in de pikorde tot het moment dat hij niet meer van de bank afkwam. 

Memphis Depay

De Memphis van toen was eigenlijk nog maar een talent en, met de wijsheid van nu, niet klaar voor een stap naar één van de grootste clubs ter wereld. Desalniettemin wist hij zich in dienst van Olympique Lyon, dat in januari 2017 17 miljoen euro neertelde om Memphis uit zijn Manchester-lijden te verlossen, een goed vervolg te geven aan zijn loopbaan nadat hij een grote teleurstelling te verwerken kreeg. Memphis speelde tot nu toe 164 wedstrijden voor zijn Franse broodheer en maakte daarin 68 doelpunten en bereidde 49 doelpunten voor. Dat zijn overtuigendere cijfers dan bij Manchester United, waar Memphis in 53 wedstrijden tot zeven doelpunten en zes assists kwam. 

Bij Manchester United was het vooral de onbevangenheid die Memphis uiteindelijk parten speelde. Als speler van PSV was hij het gewend om vanaf de linkerkant naar binnen te trekken, het liefst meer dan één speler te passeren en daarna de trekker over te halen of een medespeler aan te spelen. Bij het Nederlands elftal, waar hij tijdens het WK van 2014 met invalbeurten een sterke indruk achter liet, deed hij praktisch hetzelfde. Het was daarom een logisch gevolg dat de toenmalig buitenspeler bij Manchester United, waar hij meteen bij aankomst met het legendarische rugnummer zeven mocht spelen, dat kunstje zou willen herhalen. 

De Premier League-verdedigers en defensieve middenvelders waren het echter niet eens met die plannen. Manchester United speelde onder Van Gaal niet in zijn klassieke 1-4-3-3-systeem, maar acteerde zowel in een 1-3-5-2-opstelling (zoals Nederland op het WK deed, red.) of in een 1-4-4-1-1-systeem met twee buitenste middenvelders in plaats van ‘echte’ vleugelspelers. In die laatste vorm had Memphis de meeste moeite om zijn draai te vinden. De tegenstanders in de Premier League speelden zonder uitzondering met een defensief ingestelde vleugelverdediger en een defensieve middenvelder voor de verdediging, waardoor Memphis vaak drie man moest uitspelen om überhaupt in de posities te komen vanuit waar hij excelleerde bij PSV en het Nederlands elftal. 

Olympique Lyon

Dat het de 56-voudig international van het Nederlands elftal bij Lyon wel lukt om zich op te werken tot topscorer, heeft niet alleen te maken met het niveau van de Ligue 1 ten opzichte van de Premier League. Ook de positie van Memphis is na zijn entree in de Franse competitie veranderd: bij Lyon begon de 27-jarige Nederlander op de flanken maar al snel werd hij als één van de twee spitsen in de punt van de aanval geposteerd. Vanuit die centrale positie is het voor Memphis een stuk gemakkelijker om de ruimte te vinden waar hij ook echt gevaarlijk kan zijn. 

Bij Lyon heeft de aanvaller een transformatie ondergaan. Waar hij binnenkwam als grillige buitenspeler is Memphis nu een blok beton die technische hoogstandjes combineert met doelgerichtheid. Maar de belangrijkste winst zijn niet de individuele acties, de doelpunten of de assists die de 27-jarige Nederlander produceert voor zijn team. Memphis blijkt dit seizoen één van de meest effectieve passers op de Europese velden. Per negentig minuten voetbal geeft Memphis gemiddeld ‘maar’ dertig passes en alsnog lukt het hem om ruim drie kansen per negentig minuten voetbal te creëren. Met andere woorden: één op de tien passes die Memphis per wedstrijd geeft dit seizoen, levert een kans op voor de Franse hoogvlieger. 

Hoewel hij ook qua schotposities (23,64% van de gevallen staat hij op de juiste plek om te scoren) en aantal doelpogingen per negentig minuten (2,3) aan een sterke reeks bezig is, valt vooral op dat Memphis zijn teamgenoten gemakkelijk weet te vinden en in een kansrijke positie aanspeelt. Zo kan hij dus beter een medespeler aanspelen dan zelf een actie maken (2,3 geslaagde acties per wedstrijd, 44% totale acties), die nog steeds vaker misgaan dan lukken. Desalniettemin blijkt dat Memphis’ sterkste punt dit seizoen niet hetgeen is waar hij bekend om staat. Het neemt echter ook een nieuw vraagstuk mee die parallel loopt aan Memphis’ toekomstperspectief. 

Keuzemomenten

Net als in een wedstrijd komt Memphis door zijn contractuele situatie ook buiten het veld voor een belangrijk keuzemoment. Op het eerste gezicht lijken die twee zaken niet veel met elkaar te maken te hebben, maar schijn bedriegt. Memphis mislukte bij Manchester United niet alleen omdat hij op het verkeerde moment de verkeerde keuze maakte, maar óók omdat hij op het veld vaak niet de juiste oplossing vond. Dat doet hij bij Lyon al een heel stuk beter, zo blijkt uit zijn statistieken en de staat van dienst die hij inmiddels heeft opgebouwd bij de Franse topploeg, maar om te kunnen slagen bij de Europese Elite zal Memphis die keuzes nog beter moeten perfectioneren om niet in dezelfde trechter te lopen als bij Manchester United. 

Want hoe je het ook went of keert: de keuzes die je maakt als speler van een Europese topploeg zijn in het veld vaak moeilijker dan bij een ploeg zoals Lyon. Als daar een dribbel in het niets eindigt, wat bij Memphis dus vaker wel dan niet gebeurt dit seizoen, dan is daar in eerste instantie niet meteen een haan die daar naar kraait. Wanneer je dat als speler van Real Madrid, FC Barcelona of Bayern München doet, lig je meteen onder een negatief vergrootglas én zijn er concurrenten in de selectie die staan te popelen om dat beter te doen. 

Toch kan alleen een transfer naar de absolute top bewijzen of Memphis ook in de keuzemomenten op het veld een grote stap heeft gemaakt. Bij het Nederlands elftal wil hij soms doordraven in zijn bewijsdrang en zo’n beetje alles zelf oplossen. Hoewel de selectie van Oranje allerminst slecht is, hebben de meeste Europese topploegen nog steeds meer kwaliteit in huis dan de selectie van bondscoach Frank de Boer. Dat heeft één groot positief gevolg voor Memphis. 

Droomaanval 

Memphis dribbelt en schiet nu nog veel bij Olympique Lyon, en doet dat met wisselend succes, maar dat kun je ook niet allemaal op het conto van de 27-jarige Nederlander schrijven. De aanvaller maakt ook in zijn laatste seizoen als Lyon-speler en aanvoerder indruk als het gaat om zijn productie, maar een aanvaller van een Europese topploeg moet méér dan alleen doelpunten maken en assists leveren. Het is daar vooral belangrijk dat je constant de juiste keuze maakt als je aan de bal gaat. 

In het geval van Memphis is het duidelijk op welk punt hij daar nog kan verbeteren: door minder snel voor een individuele actie te kiezen en vaker een pass te versturen, aangezien hij daar statisch gezien een veel grotere kans heeft om gevaar te stichten dan met een dribbel. Daardoor worden zijn individuele acties ook automatisch verrassender: nu weet je dat Memphis in balbezit vaak eerst een actie probeert in te zetten (4x per wedstrijd) als hij de ruimte voor zich heeft en kun je je daar als verdediging op instellen, op het moment dat hij eerst op zoek gaat naar een diepgaande medespeler en pas een actie als laatste redmiddel inzet, wordt zijn spel nóg onvoorspelbaarder. 

Om dat laatste te verwezenlijken heeft Memphis wel teamgenoten in de aanval nodig die eenzelfde speelstijl hebben. En op dit moment zijn dat er niet veel in Europa. Sterker nog: er is praktisch één team waar hij op zo’n manier zou kunnen voetballen en dat is bij Paris Saint-Germain. Memphis onderhoudt een goede relatie met sterspeler Neymar, die voorlopig zijn toekomst aan de Parijzenaren lijkt te verbinden, en daarnaast klikt de Nederlander ook goed met supertalent Kylian Mbappé. PSG is dan misschien niet de grote club uit de grootste competities, maar kan met een droomaanval met Neymar, Memphis en Mbappé wel een serieuze poging doen om bij Europa’s eliteclubje te gaan horen.