Stuntdeal is ontbrekende puzzelstukje voor Ajax

De huurtransfer van Oussama Idrissi naar Ajax is op de valreep één van de meest opmerkelijke overgangen van de winterse transferwindow. De vleugelspeler werd deze zomer door Sevilla overgenomen van AZ, maar wist in Spanje nog niet te overtuigen. Daardoor zag Ajax de kans schoon om de opvolger van Quincy Promes aan de selectie toevoegen. Eén specifieke kwaliteit van de oud-speler van AZ kan het ontbrekende puzzelstukje bij Ajax zijn. 

Oussama Idrissi is de nieuwe hoofdrolspeler in de Ajax-transfersoap rondom Quincy Promes. De 24-jarige vleugelspeler, die aan het begin van dit seizoen van AZ naar Sevilla overstapte, wordt door Ajax gehuurd met een (mogelijke) optie tot koop en daarmee lijkt de missing link in de transfer van Promes naar Spartak Moskou gevonden. De eveneens van Sevilla afkomstige buitenspeler heeft dit seizoen moeite om zijn niveau van het vorige voetbaljaar te halen, verloor zijn basisplaats en kon ook niet als nummer tien overtuigen in de ploeg van Erik ten Hag. Een vertrek hing al langere tijd in de lucht, maar lijkt door de naderende komst van Idrissi een kwestie van tijd. 

Oussama Idrissi en Ajax

De komst van Idrissi naar Ajax komt wel uit de lucht vallen. De laatste dagen zong vooral de naam van Kamaldeen Sulemana (FC Nordsjaelland) rond in Amsterdam, maar de tiener van de club waar ook Mohammed Kudus werd weggekocht lijkt niet per sé een directe versterking voor het eerste elftal. De Amsterdammers zochten iemand die beschikbaar was en er vanwege bewezen diensten in het voetbal direct zou staan en kwam zodoende bij de 24-jarige Idrissi uit. 

Dat de Amsterdammers daarmee één van de smaakmakers van het AZ van vorig seizoen binnen heeft gehaald, zal vooral in de Alkmaar-Zaanstreek voor een smerige smaak in de mond zorgen. De linksbuiten speelde in totaal 98 wedstrijden voor de subtopper en zorgde in die periode voor 37 doelpunten en 25 assists. Daarvoor speelde de oud-jeugdspeler van Feyenoord zijn wedstrijden voor FC Groningen, waar hij in 64 wedstrijden met 13 doelpunten en 11 assists een transfer naar de Nederlandse (sub)top afdwong. 

De Alkmaarders betaalden in 2018 twee miljoen euro om Idrissi naar het AFAS Stadion te halen en zagen dat bedrag een aantal keer over de kop gaan toen Sevilla zich afgelopen zomer meldde voor de balbehendige buitenspeler. De Spaanse subtopper maakte 12 miljoen euro over naar AZ om zich te verzekeren van de diensten van Idrissi, maar tot een grote doorbraak heeft dat niet kunnen leiden. De buitenspeler kwam vooral in actie in het Copa del Rey-toernooi (Spaanse KVNB-Beker, red.) en de Champions League en moest het voor de rest doen met een aantal korte invalbeurten in de competitie.
Voor Ajax was dat echter wel genoeg om een deal te maken met Sevilla. Voor de Amsterdammers lijkt het een ideale (tussen)oplossing om de kwestie rondom Promes definitief af te sluiten: Spartak Moskou wil acht tot tien miljoen euro betalen voor de uitgerangeerde buitenspeler en Promes wil graag terugkeren op de plek waar hij zijn doorbraak als voetballer kende. Hoewel Idrissi de afgelopen maanden mondjesmaat in actie kwam voor zijn club, spreekt zijn verleden boekdelen over de kwaliteiten die de linksbuiten met zich meebrengt. De vraag is wel of die kunsten de hoogtijdagen van Promes bij Ajax kunnen doen vergeten. 

Oussama Idrissi versus Quincy Promes

De verschillen tussen het laatste Eredivisie-seizoen van Idrissi (2019/2020) en het huidige seizoen dat Promes draait, zijn minimaal. Zowel Promes als Idrissi zijn verantwoordelijk voor gemiddeld 0,6 doelpunten per wedstrijd, creëren evenveel kansen (2,2 per negentig minuten) en versturen ongeveer evenveel passes per wedstrijd (Idrissi 48, Promes 49). Zelfs de doelpuntenposities van de twee buitenspelers komen overeen: over het algemeen maken zowel Promes als Idrissi hun doelpunten van binnen de zestien. Op basis van schoten heeft Idrissi het beter voor elkaar: zijn pogingen gingen bij AZ voor 25% vanuit een positie waar hij kon scoren, Promes stond in 17% van de gevallen op de juiste plaats om de bal tegen het net te werken. Datzelfde geldt voor het gemiddelde aantal assists per negentig minuten: Idrissi zorgde met 0,2 assists ervoor dat hij eens in de vijf wedstrijden een medespeler in stelling bracht, Promes lukte dat dit seizoen nog niet één keer. 

Vorig seizoen waren de bovengenoemde cijfers echter altijd in het voordeel van Promes. Het verval van de oud-speler van FC Twente, Sparktak Moskou en Sevilla is daardoor enorm en voor een deel te verklaren met het vertrek van Hakim Ziyech naar Chelsea. De Marokkaans international bediende Promes vaak met een crosspass vanaf de rechterkant, waardoor de Oranje-international veel meer ruimte kreeg om een assist of doelpunt te maken dan wanneer de korte combinaties van het huidige Ajax hem balbezit opleveren. Dan zie je dat één belangrijke statistiek hem opbreekt en dat is net hetgeen waar Idrissi in uitblinkt. 

De reden dat Promes dit seizoen veel minder in de gebieden kan komen waar hij gevaarlijk kan zijn, heeft te maken met zijn gebrekkige techniek en het ontbreken van de kwaliteiten om in de kleine ruimte de juiste oplossing te vinden. Dit voetbaljaar zette Promes gemiddeld 2,3 dribbels per wedstrijd in, waarin hij bij 1,2 van de gevallen (51%) voorbij zijn directe tegenstander kwam. Dat is vergelijkbaar met de situatie in het beste jaar van Promes, toen hij 2,8 dribbels per wedstrijd inzette en gemiddeld 1,6 (57%) keer per negentig minuten erin slaagde om zijn Eredivisie-opponent uit te spelen. De individuele acties van Idrissi in zijn laatste seizoen bij AZ waren niet alleen een veelvoud van de pogingen van Promes (5,8 per negentig minuten), ook het aantal én percentage geslaagde acties (vier per negentig minuten, 69%) lag en ligt een stuk hoger dan de acties die de Oranje-international heeft laten zien. 

Ontbrekende puzzelstukje

Daarmee lijkt het ontbrekende puzzelstukje van de Ajax-aanval gevonden te zijn. Bij Ajax staat momenteel Dusan Tadic op de linkerflank, maar de ervaren Serviër heeft de snelheid van zijn vroegere jaren al lang niet meer en is daardoor vooral tegen clubs waar de ruimtes klein zijn (lees: middenmoters en degradatiekandidaten in de Eredivisie) een stuk minder aanwezig dan in de grotere wedstrijden, waar de ruimtes op het veld groter zijn en zijn geringe snelheid niet echt opvalt. Op het moment dat je dan Idrissi achter de hand hebt, een speler die dus snelheid heeft en aantoonbaar meer geslaagde acties in huis heeft dan het huidige alternatief, kan dat ervoor zorgen dat Ajax de ‘kleintjes’ in de Eredivisie sneller over de knie kan leggen. 

Wanneer de tegenstander defensief staat ingesteld, kan één keer een mannetje passeren ervoor zorgen dat de organisatie ontregeld wordt. Op het moment dat Idrissi de rechtsback van de tegenstander aan de binnenkant passeert, moet de centrale verdediger of de verdedigende middenvelder ervoor kiezen om uit te stappen, waardoor de spits en/of de aanvallende middenvelder van Ajax ineens ruimte krijgt om de bal te krijgen en het doel van de tegenstander onder vuur te nemen. 

Zo heeft Ajax niet alleen aan de rechterkant met Antony die kwaliteiten, maar loopt er straks ook op de linkerflank een speler rond die na een succesvolle individuele actie met een indraaiende voorzet of een steekpass op de opkomende back gevaar kan stichten in de gevaarlijkste zones van het veld. Of Idrissi even de tijd nodig heeft om te wennen aan wekelijks voetballen omdat hij dat in Spanje een halfjaar niet heeft gedaan, zullen we moeten afwachten. Feit blijft wel dat wanneer de buitenspeler zijn ritme heeft gevonden Ajax-fans een grotere kans hebben om te juichen dan wanneer Promes op het wedstrijdformulier staat.