De Oranje-spits die niet hoeft te scoren

Foto: De Oranje-spits die niet hoeft te scoren

Het Nederlands elftal won tegen Bosnië en Herzegovina de eerste wedstrijd onder bondscoach Frank de Boer. Oranje speelde in het eerste uur zelfs voetbal dat een glimlach op je gezicht toverde en die, ondanks dat er was afgeweken van ‘lijn Koeman’, toch voor resultaat zorgde. De invulling van de spitspositie had daar een grote rol in. 

De spitsen in het voetbal worden over het algemeen afgerekend op hun rendement. Een puntspeler die zijn doelpunten niet maakt, staat toch minder lekker op het veld dan wanneer er een doelpuntenregen vanaf de schoen van de aanvaller komt. Bij het Nederlands elftal was dat vroeger niet anders, maar na aanvallers zoals Ruud van Nistelrooy en Patrick Kluivert heeft Oranje de laatste jaren geen echte goalgetter in de punt staan.  

De Boer-spits

De bondscoaches van de afgelopen jaren probeerde het met spelers als Vincent Janssen, Klaas-Jan Huntelaar, Bas Dost, maar uiteindelijk bood een speler die van nature geen spits is de oplossing: Memphis Depay groeide onder Koeman uit tot de absolute topscorer van het Oranje. De aanvaller van Olympique Lyon, waar hij ook in het centrum van de aanval staat in een systeem met twee spitsen, is echter niet het type die op zijn plek in de punt van de aanval blijft staan en zwerft graag over het veld. Dat is in een speelwijze met twee spitsen handig – één diepe spits als aanspeelpunt is meestal genoeg – maar in de Oranje-filosofie van bondscoach Frank de Boer worden er andere dingen gevraag van de diepste speler van het Nederlands elftal. 


Dat was echter niet alleen zo bij Frank de Boer als coach van het Nederlands elftal. Ook in zijn tijd bij Ajax had de oefenmeester een bepaalde voorkeur voor een spits: met Klaas-Jan Huntelaar en Marco Pantelic koos De Boer graag voor een aanvaller die naast een doelpunt kon maken een belangrijkere taak had in het spel van zijn teams: een man die het veld ‘groot hield’, zijn duels kon uitvechten met de centrale defensie van de tegenstander en als bliksemafleider in het vijandige strafschopgebied fungeerde. 

Luuk de Jong

Met dat in het achterhoofd is de keuze voor Luuk de Jong als Oranje-spits een logische. Dat de lange aanvaller in deze fase van zijn carrière zich voor het eerst basisspeler mag noemen, is met de speelstijlen van de andere bondscoaches ook geen verrassing. De laatbloeier, die na mislukte buitenlandse avonturen bij Borussia Mönchengladbach en Newcastle United nu wel succesvol is bij Sevilla, vertolkte in de wedstrijd tegen Bosnië en Herzegovina een belangrijke rol en had, zonder zelf op het scorebord te eindigen, een grote rol in de doelpuntenproductie van het Nederlands elftal. 

Vooral bij de eerste twee doelpunten van Georginio Wijnaldum was de vooractie van de spits van Sevilla van groot belang. Bij Wijnaldums openingstreffer kwam dat het duidelijkste naar voren: De Jong maakte een vooractie naar de eerste paal, waarmee hij twee centrale verdedigers met zich meetrok en daardoor de ruimte creëerde waar Wijnaldum, die zelf ook een goede vooractie in huis had, in kon duiken en de bal in een leeg doel kon schieten. Bij het tweede doelpunt zorgde de loopactie van De Jong ervoor Wijnaldum vrij kwam bij de eerste paal, die zich wederom had losgemaakt van zijn directe tegenstander en geen centrale verdediger meer voor zich had – deze stond nog bij De Jong. 


Dat de spits zelf niet op het scorebord eindigde, ondanks dat hij een geldig doelpunt scoorde, was de enige smaad op de wedstrijd van de aanvaller van Sevilla. De Jong liet in negentig minuten voetbal zien wat er in de vorige wedstrijd tegen Bosnië ontbrak: een speler die het veld lang houdt en als een ware bliksemafleider in de zestien de centrale verdedigers van de tegenstander tot lastige keuzes dwingt. 

Memphis Depay

Dat was in de vorige wedstrijd tegen Bosnië en Herzegovina, toen Memphis nog als diepe spits speelde, een heel ander verhaal. Doordat De Jong zijn kwaliteiten kent en de bal vrijwel niet komt halen op het middenveld, zorgt hij ervoor dat zijn teamgenoten veel meer ruimte krijgen om te voetballen. Door te kiezen voor het ‘kapstok-model’, zoals onder andere Rafael van der Vaart en Pierre van Hooijdonk dat noemden, heeft De Jong zonder bal misschien nog wel een belangrijkere rol dan aan de bal. 

Doordat de spits van Sevilla telkens tegen de centrale verdedigers van de tegenstander speelt, hebben spelers zoals Berghuis en Memphis veel meer ruimte om hun acties te maken. De twee buitenspelers van Oranje genieten veel creatieve vrijheid en kwamen, net als in de vorige wedstrijd tegen Bosnië, veel naar binnen. Het verschil met de eerste wedstrijd was dat daar nu één Oranje-speler minder stond, waardoor er automatisch meer ruimte kwam om in te voetballen. 


Daarnaast hadden de buitenspelers en het (aanvallende) middenveld altijd een voorwaartse afspeelmogelijkheid, waardoor het ook gemakkelijker was om diepte in het spel te houden en ervoor te zorgen dat de vleugelverdedigers van Oranje, die een groot aandeel hadden in het aanvalsspel, de tijd hadden om aan te sluiten. Die tijd kregen zij op het moment dat Memphis in de spits stond niet omdat hij tussen de linies speelde en daardoor de passlijnen naar de vleugel(verdedigers) gemakkelijker afgeschermd konden worden. 

Doelpuntenregen

De spits van Oranje hoeft in de filosofie van De Boer dus niet per sé een doelpuntenmaker te zijn, maar daardoor is het Nederlands elftal wel afhankelijk van andere spelers. Met Wijnaldum, Memphis en Berghuis heeft De Boer echter genoeg scorend vermogen in de aanvallende linie staan. Tegen Bosnië kwamen de kansen er ook zeker, maar was vooral Berghuis in de afwerking erg ongelukkig. 

Afgezien van het onterecht afgekeurde doelpunt van Luuk de Jong, had de score natuurlijk veel hoger moeten uitvallen gezien het aantal kansen dat het Nederlands elftal kreeg. Feit blijft wel dát Oranje zoveel kansen kon creëren doordat er een diepe spits in het veld stond in plaats van een valse nummer negen. Aangezien dit nog maar de tweede echte wedstrijd in de ‘lijn De Boer’ was, is daar nog alle ruimte voor verbetering mogelijk. Mochten de doelpunten van andere Oranje-internationals echter uitblijven, dan zal De Boer toch naar een andere oplossing moeten zoeken.

Wie zie jij het liefst in de spits bij Oranje?

  • Luuk de Jong
  • Memphis Depay
  • Andere speler
270+ Votes

Lees meer

Deel op sociale media:

Wat kost gokken jou? Stop op tijd | 18+ | loketkansspel.nl | Gokken kan verslavend zijn, deel deze inhoud niet met minderjarigen | Algemene voorwaarden zijn van toepassing | #Advertentie