Gravenberch nog niet toe aan Europese Elite

Er ging deze week geen dag voorbij dat Ryan Gravenberch niet in het geruchtencircuit terug te lezen was. De 18-jarige middenvelder van Ajax kan na zijn basisplaats in de eerste weken van het seizoen naar zo’n beetje elke Europese topclub, maar heeft daar nu nog weinig te zoeken. Eerst moet hij nog bepaalde fouten kúnnen maken. 

Dat Ryan Gravenberch een speciale speler is, weet Nederland al sinds het moment dat hij zijn eerste minuten voor de hoofdmacht van Ajax maakte. Het jeugdproduct ging bij zijn debuut de geschiedenis in als de jongste debutant van Ajax, een record dat hij overnam van Clarence Seedorf. Dat Gravenberch op zijn zestiende al in het eerste van Ajax stond, maakt het voor zo’n toptalent eerder moeilijker dan gemakkelijker om door te breken. Twee jaar na zijn eerste minuten, staat Gravenberch echter zonder uitzondering bij de eerste elf van trainer Erik ten Hag. 

Ryan Gravenberch

De 18-jarige jeugdinternational van Nederland heeft zich inmiddels hoger in de pikorde gewerkt dan spelers die vorig seizoen al in het eerste speelde. In de eerste wedstrijden van het seizoen vormde Gravenberch samen met Mexicaans international Edson Álvarez het controlerende duo op het Amsterdamse middenveld. Hoewel Álvarez over meer vlieguren op het hoogste niveau beschikt, leek er geen enkele twijfel mogelijk wie er uit het elftal zou verdwijnen toen Davy Klaassen terugkeerde op het oude nest. 

Dat verschillende Europese topclubs hem nu in de gaten houden, mag ook nauwelijks een verrassing zijn. Gravenberch heeft een speelstijl waarmee je jezelf automatisch in de schijnwerpers zet: hij is als centrale middenvelder iemand die graag een actie inzet én succesvol zijn mannetje passeert (1,9 keer per wedstrijd, 70% van het totaal), een kans kan creëren (1,6 per wedstrijd), een assist in zijn voeten heeft (0,6 per wedstrijd) en ook defensief zijn mannetje staat (1,6 onderscheppingen per wedstrijd). 

Hoewel de jonge middenvelder in de Eredivisie dit seizoen nog droog staat, is Gravenberch óók nog in staat om met een vlammend schot het doel van de tegenpartij onder vuur te nemen en te scoren. Al die facetten bij elkaar opgeteld, krijg je een pakket dat op zeer jonge leeftijd al een heel complete speler vormt. 

Ajax

De interesse van buitenlandse clubs voor Gravenberch is ook niets nieuws. In 2018, op het moment dat de middenvelder zijn eerste contract bij de club tekende, gaf de hoofdrolspeler aan dat Ajax niet de enige club was die zijn handtekening onder een contract wilde zien. “Ajax is altijd goed voor mij geweest, dus daarom wilde ik graag hier tekenen”, zei de 16-jarige middenvelder destijds. 

Een jaar later wilde de Amsterdammers dat contract alweer openbreken en verlengen. Hoewel Gravenberch aangaf dat hij niets anders wilde dan bij Ajax blijven, duurde de contractonderhandelingen bijna één jaar voordat er in juni van dit jaar een handtekening stond onder een verbintenis die van Gravenberch tot 2023 Ajacied maakt. 

Of hij die contractduur ook helemaal vol gaat maken, daar lijkt echter geen twijfel over te bestaan. Dat gaat ‘m, naar alle waarschijnlijkheid, niet worden. De roep van de Europese Elite is voor elke jonge voetballer bijna niet te weerstaan, al heeft Gravenberch met zijn verleden al bewezen daar prima tegen bestand te zijn. 

Keuzes maken

Zowel bij zijn eerste contract in 2018 en zijn laatste contractverlening leek Gravenberch vooral te kiezen voor zekerheid en speelminuten. De overgang van Donny van de Beek naar Manchester United onderstreept maar weer dat een Ajax-opleiding en meer dan honderd wedstrijden in het eerste van de Amsterdammers geen enkele garantie over de landsgrenzen met zich meebrengen. De enige middenvelder die wél succesvol overstapte van Ajax naar een Europese Elite-ploeg, was Frenkie de Jong. De defensieve middenvelder had echter wel een andere status dan Gravenberch op dit moment: De Jong was al een jaar lang een sleutelspeler bij Ajax én het Nederlands elftal voordat hij voor Barcelona koos. 

Om ervoor te zorgen dat Gravenberch ook zo’n goede keuze maakt als vervolgstap, zal hij eerst binnen de lijnen andere keuzes moeten maken. De middenvelder kan in de Eredivisie met twee vingers in zijn neus mee, maar dat ligt – met alle respect – meer aan de mindere kwaliteiten van de tegenstanders dan aan zijn supertalent. 

In de Champions League-wedstrijd tegen Atalanta Bergamo kwamen zijn tekortkomingen pijnlijk aan het licht. Hoewel Gravenberch ook op dat niveau een mannetje kan uitspelen en een diepgaande pass kan geven, werden zijn tekortkomingen óók uitvergroot in het duel met de Italiaanse nummer drie van vorig seizoen. Door een pass in de drukte, die onderschept werd door de Atalanta-verdediging, ontstond de counter waaruit Zapata de 2-2 kon maken en zijn individuele acties waren oogstrelend, maar leverden de Amsterdammers aan het einde van de rit geen doelpunt of assist op. 

Europese Elite

Je kunt dat een speler van die leeftijd eigenlijk niet kwalijk nemen; Gravenberch speelt voor het eerst in zijn carrière op zo’n hoog niveau en móét fouten maken om verder te komen in zijn ontwikkeling. Bij Ajax zullen die fouten in de wedstrijd tegen Atalanta Bergamo ook geen directe gevolgen hebben voor zijn speeltijd, maar dat is in dienst van een Manchester United, Juventus of FC Barcelona wel anders. 

Dat hij deze fouten nu nog moet maken, laten eigenlijk zien dat Gravenberch op dit moment nog niet toe is aan een stap naar de Europese Elite. Daar kan je simpelweg geen talent zijn, maar moet je presteren. Na een paar mindere wedstrijden, waar Gravenberch dit seizoen ook aan toe gaat komen, zit je dan meteen op de bank, terwijl hij nu bij een club zit waar hij deze fouten mag maken.